Conlanger

spitygniew

To mój najnowszy conlang, znów oryginalnie nazwany, bo axtiq to "język, mowa". Jest to kolejny z języków używanych w moim conworldzie, który tworzę i mam nadzieję niedługo Wam przedstawię. Odpowiada on całkowicie moim upodobaniom, ponieważ jest skrajnie spółgłoskowy (nie wiedzieć czemu, niezbyt lubię samogłoski, za to spółgłoski uwielbiam) i z kilkudziesięcioma przypadkami. Gramatyka jest aglutynacyjno-inkorporacyjna i podobna chyba troche do niektórych języków indjańskich.

Fonetyka

Samogłoski
a [ɐ] i [i ] u [u] ü [y] ŭ [ɯ]

Oprócztego występują samogłoski nosowe, ale nie są one fonemami, a jedynie allofonami grup AN, w zależności od djalektu, przed szczelinowemi i zwartemi lub tylko przed szczelinowemi. Nie ma iloczasu. Jeśli dwie samogłoski znajdą się obok siebie, występuje między niemi zwarcie krtaniowe, oznaczane apostofem.

Spółgłoski
Zwarte
p [p] b [b ] t [t] d [d] ty [c] dy [ɟ] k [k] g [g] q [q] ġ [G]

Zwarte przydechowe
ph bh th dh tyh dyh kh gh qh ġh

Zwarte ejektywne
p' b' t' d' ty' dy' k' g' q' ġ'

Szczelinowe
þ [θ] D [dźwięczne θ] s [s] z [z] š [ʃ] ž [ʒ] x [x] ĝ [ɣ] H [χ] h [h]

Szczelinowe przydechowe
þh Dh sh zh

Afrykaty
c dz č ğ

Afrykaty szczelinowe
ch dzh čh ğh

Nosowe
m [m] n [n] ń [ɲ] ng [ŋ] ň [N]

Pozostałe płynne
r [r] R [ɽ] l [l] L [ɭ]

w [w] wh [ʍ] j [j]

Dozwolone sa dowolne zbitki spółgłoskowe, których jest tu naprawdę sporo. niestety, nie da się utworzyc zdania bez samogłosek, bo o ile afiksy moga składac się z samych spółgłosek, to w rdzeniu musi byz jedna samogłoska. Jedyną wartą uwagi allofonią jest to, że w większości djalektów spółsłoski języczkowe po samogłoskach przednich przechodzą w gardłowe.
Akcent jest bardzo dynamiczny i pada zawsze na rdzeń. Wielosylabowe rdzenie występują tylko w liczebnikach, ale sprawę akcentu w nich pominę.

Harmonja wokaliczna
I oraz ü sa samogłoskami przedniemi, u oraz ŭ tylnemi. A jest samogłoska neutralną. Jeśli rdzeń zawiera samogłoskę przednią, u i ŭ przejdą odpowiednio w ü oraz i, i oczywiście vice versa. Jesli rdzeń zawiera a, samogłoska afiksu nie ulegnie zmianie. A co jesli dodajemy do rdzenia z a kilka morfemów, z których jedne mają samogłoskę przednią a inne tylną? Wtedy patrzymy na pierwszy morfem z lewej i wszystkie pozostałe dopasuja swoją samogłoskę do niego, np. gu - čag - n - ü = gučagnu

Morfologja

Rzeczownik

Rzeczownik odmienia sie przez cztery liczby (dochodzi potrójna) i dokłqdnie 39 przypadków łącznie z mianownikiem. Co ciekawe, nie ma wśród nich biernika, bo stosunki morfosyntaktyczne w zdaniu wyraża się w inny sposób, o czem dalej. Teoretycznie można wyróżnić cztery klasy, ale praktycznie jest to słabo zaznaczone, co zobaczycie.

Końcówką liczby mnogiej jest -t w przypadku rzeczowników żywotnych i -p u nieżywotnych, podwójnej -r, a potrójnej -ńa. Oprócz nich istnieje jeszcze sufiks -čha oznaczający "wszystek" i używany zamiast końcówek liczby.

Końcówki przypadków wstawiamy po sufiksie liczby. Oto ich pełna lista:
-ka (w czymś)
-ity (z wewnątrz czegoś)
-n (do czegoś)
-t'a (na czymś)
-t'u (z powierzchni czegoś)
-dz (na coś)
-aň (obok; w kierunku czegoś)
-chi (nad czyms, nad coś)
-ĝu (pod czymś, pod coś)
-cha (znad czegoś)
-ĝa (spod zcegoś)
-sha (z lewej, na lewo)
-už (z prawej, na prawo)
-shajŭ (z lewa)
-užjŭ (z prawa)
-ü (przed czymś)
-i (za czymś)
-iń (za coś)
-üji (sprzed czegoś)
-iji (zza czegoś)
-šu (celownik)
-jŭ (od kogoś (dostać), spod czegoś (jak węgierskie ról))
-H (narzędnik)
-l (z czymś)
-n-g (bez czegoś)
-ču (przez coś, w poprzek)
-dx (z powodu czegoś)
-whü (według czegoś)
-ca (zamiast czegoś)
-D (wołacz)
-udz (poza czymś)
-thi (od czegoś, używane przy porównaniach)
-uġ (wzdłuż czegoś)
-þü (między, pośród)
-þüji (zpośród, spomiędzy)
-tyha (po (czasowe))
-ib (przed (czasowe))
-bha (o czymś)

Nie mam już czasu, a jeszcze dużo mi zostało. Dokończę kiedy indziej.

Kwadracik

Oho, przypadkoza Razz

Zwykle horendalna ilość przypadków jaka podstawa gramatyki jest dość odrzucająca, ale trochę mnie ciekawi, jak wygląda reszta.

Aha, a thorny są brzydkie. Razz

I czy dhy/thy nie byłoby lepsze od dyh/tyh?

Henryk Pruthenia

pittmirg

A jak wyraża się w (tym dniu), w (poniedziałek), o (szóstej)?

Leto Atryda

spitygniew

varpho

Canis

spitygniew

jasnysfinks

To już zarzucony język?

Toivo

Canis

Może się mylę, ale wydaje mi się, że ejektywność nawet można wydzielić jako coś odrębnego, tylko wtedy coś takiego nie byłoby słyszalne (non-pulmonic unreleased plosion?). W związku z tym, zdaję się, teoretycznie dźwięczne ejektywne są możliwe, choć mnie raczej wychodzi gk’ (a może raczej wychodzą mi afrykaty?).

Toivo

Nie bardzo rozumiem twój wywód, ale na 100% dźwięczne ejektywne nie są możliwe.

Feles