Conlanger

Artaxes

Konlang, którego opis zapowiedziałem na wiki. Stanowi efekt mojego zapatrzenia w fiński i quenyę. Nie będę także ukrywał, iż część słownictwa ma rodowód z aryjskiego, a nawet istnieją ślady wyrazów rosyjskich (aczkolwiek nie liczne i niezbyt widoczne).

Zaczynam od fonologii:

Samogłoski:

a
ä
e
i
o
ö
u
y

Spółgłoski:

h
j
k
l
m
n przed i, j - jak hiszpańskie ń, w innych sytuacjach jak n
p
r
s
t
v

*długie spółgłoski podwaja się w zapisie, np. długie k pisane jest kk, itd. Natomiast długich wariantów samogłosek nie zaznacza się w żaden sposób.

Dyftongi:

ai
ei
oi
ui
äi
öi
yi
au
eu
ou
äi
öu
ea
eo
uo

Sandhi:

n + p > mp
m + t > nt
m + k > nk
m + h > nk
n + r > mr
n + l > ll
s + l > ll
s + r > rr
l + r > ll

Gradacja spółgłosek oraz ablaut również zostały opracowane, ale w obecnej chwili wolałbym je pominąć.

'h intruzywne':

W przypadku, gdy jeden morfem kończy się samogłoską, a następujący w kolejności po nim rozpoczyna się na samogłoskę, aby uniknąć powstania długiego fonemu, może dojść do powstania umlautu (tylko jeśli spotykają się odpowiednie sobie samogłoski), lub (przeważnie) wstawienia pomiędzy nie tzw. 'intruzywnego h'.

Restrykcje fonetyczne:

Zakaz występowania zbitek spółgłoskowych na początku i końcu wyrazu.
Wyjątek w powyższej regule stanowi końcówka deklinacyjna -nt.
Całkowity zakaz występowania głosek b, c, d, g, f, š, z.
Całkowity zakaz występowania zbitek sl, skl, vl, tl, ps, rl, ls, rh, sr.
Całkowity zakaz występowania spółgłosek przydechowych.
Zbitki spółgłosek typu Cl lub Cr ulegają metatezie do lC lub rC.

Gramatyka

Deklinacja rzeczowników dzieli się na 4 grupy, podzielone przez tematy:

-a
-i
-o
-r

Przypadki:

1. Mianownik
2. Possessivus
3. Dopełniacz
4. Biernik
5. Celownik
6. Narzędnik
7. Miejscownik
8. Inessivus
9. Adessivus
10. Illativus
11. Ablativus
12. Allativus
13. Essivus
14. Aequativus
15. Partitivus
16. Wołacz

/obecnie widzę, że należałoby coś zmienić w tych przypadkach/

Cechy rzeczowników:

- brak rozróżnienia rodzajów gramatycznych,
- wyraz określający (przymiotnik lub inny rzeczownik) występuje po wyrazie określanym,
- istnieją związki rzędu i zgody,

Przymiotniki:

Przymiotniki, podobnie jak rzeczowniki, nie rozróżniają rodzaju gramatycznego. Dzielą się na trzy grupy: przymiotniki rdzeniowe, posesywne i potencjalne.
Przymiotniki kończą się dowolną samogłoską. Wyjątek w tej regule stanowią przymiotniki posesywne, zakończone na -an. Deklinują się tak samo jak rzeczowniki - według samogłoski końcowej.

Aspekty:

uniwersalny
momentana
frekwentatyw
kontynuacyjny
nieokreślony

Czasy:

Zaprzeszły
Przeszły imperfekt
Przeszły perfekt
Teraźniejszy
Przyszły

Tryby:

orzekający
warunkowy
rozkazujący
nieświadka
życzący
potencjalny

Bezokolicznik:

Bezokolicznik trybu orzekającego - kauti
bezokolicznik trybu życzącego - kaune
Bezokolicznik trybu potencjalnego - kaveisa

Gerund nie podlega odmianie trybowej - końcówka -jan

Strony:

czynna
bierna
medialna
sprawcza

Osoby - do poprawy, dlatego sobie pominę :wink: . Czasownik odmienia się przez osoby.

/W tym miejscu proszę kogoś bardziej fachowego, aby wyjaśnił mi działanie polipersonalizmu/

Zaimki dzierżawcze i zwrotne zastąpione odpowiednimi sufiksami.

Czasownik przeczący eiti - 'nie być'

Bogactwo imiesłowów takie samo jak w aryjskim (dużo form - opiszę później).

Określoność (cecha rzeczownikowa):

Określoność - przedimek e
Nieokreśloność - sufiks -en

Szyk zdania:

Głównym szykiem zdania jest SVO (podmiot+orzeczenie+dopełnienie), choć jest dopuszczalny jeszcze jeden - SOV. Pełny szyk zdania wygląda następująco: rzeczownik-podmiot + przymiotnik + (czasownik modalny) + orzeczenie + (przyimek) + dopełnienie.

Końcówki słowotwórcze wyszły bardzo dobrze, ale nie opiszę ich teraz. To tyle na razie.

Kwadracik

Rozumiem, że harmonia samogłoskowa jest? Smile

Artaxes

Kwadracik

Aha, i skoro "ü" oznacza /y/, to "y" musi oznaczać... nie, czekaj, nie chcę wiedzieć Wink

Ale gramatyka, jeśli ją rozwiniesz, zapowiada się ciekawie. Choć oczywiście tworzenie quenyofińskiego to wg. mnie nie idealny kierunek do obrania, ale chyba wszyscy muszą przez to przejść Wink

Artaxes

Artaxes

Imiesłowy czynne

- przymiotnikowy
czynny przeszły - teraitän - "poszliwszy"
czynny teraźniejszy - terehto - idący
czynny przyszły - teratsa - pójdący
- przysłówkowy
czynny przeszły - terait - idąc
czynny teraźniejszy - teriht - idąc
czynny przyszły - teräste - pójdąc

Imiesłowy bierne

- przymiotnikowy
przeszły - hankaune - powieszony
teraźniejszy - hankaino - wieszany
przyszły - hankainävo - zostanie powieszony
- przysłówkowy
przeszły - hankautoro - powiesiwszy
teraźniejszy - hankätjere - wieszawszy

Artaxes

Wzbraniałem się przed tym opisem, dlatego proszę o 'wytknięcie' wszelkich nieścisłości.

Osoby

l. pojedyńcza l. podwójna l. mnoga
ai - ja
kei - my dwaj
mes - my
noi - ja i ty
nys - my dwaj i wy dwaj
vos - my i wy
ty - ty
jö - wy dwaj
tas - wy
ol - on
eli - oni dwaj
olas - oni
han - tamten, ale nie on
jen - tamci dwaj
jos - tamci

Przez wyżej wymienione osoby następuje koniugacja czasowników.

Waham się nad prezentacją sufiksów dzierżawczych i zwrotnych (potworna ilość do skopiowania).