Conlanger

Rémy

Bourgond to w założeniu północny dialekt języka burgundzkiego, który jest tworzony przez PC. Zobaczymy, czy dialekt ten odchodzi na tyle daleko, żeby uznać go za odrębny język.

Oto alfabet wraz z wymową:
A a /a/
À à /a/ (kreseczka - na tą sylabę pada akcent)
Â â /æ/
Ã ã /ã/
B b /b/
C c - zależy od położenia: przed e lub i wymawia się jako ʧ, przed e lub i z jakimkolwiek znakiem diaktrycznym - jako /ʦ/, w pozostałych przypadkach jako /k/
Ç ç /s/
D d /d/
E e /ɛ/
È è /ɛ/ (kreseczka - akcent/
Ê ê /ə/
F f /f/
G g - zależy od położenia: przed e lub i wymawia się jako /dʒ/, razem z "n" (dwuznak gn) tworzy dźwięk /ɲ/, w pozostałych przypadkach /g/
H h - zawsze nieme
I i /i/
Ì ì /i/ (kreseczka - akcent)
Î î /ɨ/
Ï ï /i/ (umlaut oznacza, że i nie zmiękcza sąsiedniej samogłoski)
J j /ʒ/
K k /k/ (litera nie występuje w słowach rodzimych)
L l /l/ (jeśli jest podwojone - "ll" - wtedy wymawiane miękko)
M m /m/
N n /n/
O o /ɔ/
Ò ò /ɔ/ (kreseczka - akcent)
Ô ô /œ/
Õ õ /õ/
P p /p/
Q q /k/
R r /ʀ/
S s /s/
T t /t/
U u /u/
Ù ù /u/ (kreseczka - akcent)
Ü ü /u/ (umlaut oznacza, że w połączeniach qüe, qüi, güe, güi dźwięk /u/ jest realizowany)
V v /v/
W w /v/ (litera nie występuje w słowach rodzimych)
X x /ks/
Y y /i:/ (litera nie występuje w słowach rodzimych)
Z z /z/

Na razie tyle.[/url]

Vilén · Gość

Kwadracik

Jak na razie ładne (nie porównywałem do Burgundzkiego).

Rémy

I w dodatku jest API! Smile

Język jest romański, ma więc rodzajniki.

Rodzajniki określone:
męski: il
żeński: la
mnogi: le
Rodzajniki nieokreślone:
męski: un
żeński: a
mnogi: i

Rodzajnik la ulega skróceniu do formy l', jeśli poprzedza wyraz zaczynający się na samogłoskę.

Część z rodzajników łączy się ze słowami de (z), in (w) i ã (do):
de + il = di
de + la = della
de + un = dun
de + a = da
ã + il = ãl
ã + a = â
in + il = nel
in + la = nella

Formy di i da ulegają skróceniu do formy d', jeśli poprzedzają samogłoskę. Formy della i nella skracają się odpowiednio do dell' i nell'

Rodzajników określonych używamy przed rzeczownikami określającymi rzeczy lub osoby, które:
- są powszechnie znane lub jednoznacznie określone, np. il presïdent della Francia - prezydent Francji
- o których uprzednio była mowa
Stosuje się go także przed nazwami państw, regionów historycznych, terytoriów zależnych i wysp, np.
- la Germania - Niemcy
- l' Italia - Włochy
- il Ârdeal - Siedmiogród
- il Gibraltar - Gibraltar
- la Màlta - Malta
Przed nazwami świąt państwowych:
- il Fiesta di Trabaj - Święto Pracy
- il Dià dell'Independenza - Dzień Niepodległości
Przed nazwami pierwiastków i związków chemicznych:
- il oro - złoto
- la dioxida carbònica - dwutlenek węgla
Przed nazwami gatunków muzycznych:
- la musica populara - muzyka pop
- il country - country

Rémy

Na wiki jest już [link widoczny dla zalogowanych]. PC powiedział, że odbiega on znacznie od jego projektu, postanowiłem więc rozdzielić ten dialekt i zrobić odrębny język, górnoburgundzki. Język Pawła roboczo nazwałem "dolnoburgundzkim". Oba należą do grupy romańskiej, podgrupy burgundzkiej.

Rémy

Teraz czasowniki. Na początku niemiła wiadomość dla tych, którzy chcieliby się uczyć górnoburgundzkiego - większość czasowników jest nieregularna, dopiero zaczęto przeprowadzać pierwsze regulacje w tej kwestii.

Sztandarowy czasownik być w górnoburgundzkim zapisuje się sèr - konieczne jest zaakcentowanie litery "e" w wymowie. Odmienia się on w następujący sposób:
1s. (jo) sono
2s. (tu) eres
3s. (il/ella) es
1p. (nôi) soni
2p. (vôi) sonez
3p. (ili/elli) sont

Czasowniki regularne podzielone są na dwie grupy odmiany: grupę -ar oraz grupę -ir/er. Istnieją więc dwa wzory odmiany regularnej:
grupa -ar:
prenamar - nazywać
1s. (jo) prenam|o
2s. (tu) prenam|es
3s. (il/ella) prenam|a
1p. (nôi) prenam|i
2p. (vôi) prenam|ez
3p. (ili/elli) prenam|ent

grupa -er/-ir
tener - mieć
1s. (jo) ten|io
2s. (tu) ten|es
3s. (il/ella) ten|e
1p. (nôi) ten|i
2p. (vôi) ten|ez
3p. (ili/elli) ten|ient

Rémy

Drugi czasownik nieregularny: aver - mieć (forma ostatnio zdobywa dużą popularność, chociaż oficjalnie w słownikach istnieje tylko pierwsze tłumaczenie):
1s. (jo) aves
2s. (tu) aves
3s. (il/ella) ava
1p. (nôi) aveti
2p. (vôi) avetez
3p. (ili/elli) avant

Uwaga: formy avant nie należy mylić ze słowem avante, które oznacza "zapraszam".

Rémy

A teraz krótkie ćwiczenie:
Dostaw rodzajnik określony męski lub żeński do rzeczowników:
.... actualitat
.... llobregat
.... modificat
.... vertat
.... comunitat
.... localet
.... localitat
.... felicitat
.... dusminguet
.... tractat
.... fractat

Rémy

Nikt jak na razie zadania się nie podjął, poczekam więc jeszcze chwilę.

Tymczasem pokażę wam jak zwykle nieregularny czasownik móć. Spośród innych czasowników, wyróżnia go włoska końcówka -re w mniejscu -er. Im bardziej złożony czas gramatyczny, tym odmiana czasownika podre robi się trudniejsza.

A więc:
bezokolicznik: podre

1s. (jo) pusto
2s. (tu) podes
3s. (il/ella) pueste
1p. (nôi) podi
2p. (vôi) podìez
3p. (ili/elli) podìent

No i korzystając z miejsca i czasu, nieco o akcencie.

Akcent w języku górnoburgundzkim jest teoretycznie stały i pada na ostatnią sylabę wyrazu. Przedimków i rodzajników nie akcentuje się. Jednak w praktyce:
a) w czasownikach w formie bezokolicznika akcentowana jest sylaba pierwsza
b) w wyrazach z oznaczonym akcentem graficznym akcentowana jest sylaba oznaczona
c) w wyrazach, w któtych więcej sylab jest oznaczonych akcentem graficznym, akcentowane są wszystkie oznaczone sylaby
d) jeśli akcentem graficznym oznaczona jest ostatnia sylaba, akcentujemy sylabę przedostatnią

Rémy

A teraz czas na czas!
Czas prèsento d'indicattivo jest używany do mówienia o rozmaitych rzeczach dziejących się w teraźniejszości oraz takich, które wykonujemy zwyczajowo - łączy w sobie cechy czasów present simple i present continuous języka angielskiego.

Konstrukcja czasu jest bardzo prosta i polega na wstawieniu do zdania czasownika w odpowiedniej formie. Jako, że osoba wynika zwykle z formy czasownika, nie trzeba poprzedzać czasownika zaimkiem osobowym.

Oto przykładowe zdania.
Parlo sovre la grammatica bourgonda. - Mówię o gramatyce górnoburgundzkiej.
La català es mas similara ãl bourgond que il espany. - Kataloński jest bardziej podobny do górnoburgundzkiego niż hiszpański.

Rémy

Oto od nowa zrobiony język górnoburgundzki: lengùa altobourgondesa bądź też alt-bourgondès.

Alfabet i fonologia:
A a - /ə/
Á á - /ɑ/
À à - /a/
Ã ã - /a~/
B b - /b/
C c:
- przed "e", "é", "è", "i", "í", "ï" - /s/
- w innym wypadku - /k/
Ç ç - /s/
E e - /ɘ/
É é - /ɜ/
È è - /ɛ/
F f - /f/
G g:
- przed "e", "é", "è", "i", "í", "ï" - /ɦ/
- w pozostałych przypadkach - /g/
H h - nieme
I i - /i/
Í í - /y/
Ï ï - /i/ (nie wchodzi w dyftongi)
J j - /ʒʷ/
L l - /l/
Ll ll - /ʎ/
M m - /m/
N n - /n/
Ny ny - /ɲ/
O o - /œ/
Ó ó - /ɔ/
Ò ò - /o/
Õ õ - /o~/
P p - /p/
R r - /ɾ/
Rr rr - /ʀ/
S s - /s/
T t - /t/
U u, Ú ú - /u/
Ù ù - /ʊ/
Ü ü - /u/ (nie wchodzi w dyftongi, zawsze wymawiane)
V v:
- na początku wyrazu: /b/
- wewnątrz: /β/
X x - /ks/
Y y - /j/
Z z - /z/

Rodzajniki:
a) określony:
- męski: el, przed samogłoską lub "h": l'
- żeński: la, przed samogłoską lub "h": l'
- męski mnogi: eli
- żeński mnogi: le
b) nieokreślony:
- męski: uõ
- żeński: una
- męski mnogi: uõi
- żeński mnogi: une
c) ściągnięty:
- z "ã" (do)
* ã + el = ãl
* ã + la = lã
* ã + eli = ãli
* ã + le = ãle
- z "de" (od, z)
* de + el = del
* de + la = da
* de + eli = di
* de + le = de
* de + uõ = dõ
* de + una = duna
- z "in" (w)
* in + el = nel
* in + la = nela
* in + eli = neli
* in + le = nele
* in + uõ = nõ
* in + una = na

Później dam wzory koniugacyjne i czasownik "być".

Rémy

Czasownik "być" bo górnoburgundzku brzmi fer.
eu són
tu ets
él / éa è
nòi somo
vòi sou
éle / ée són
Oczywiście jest nieregularny Wink

Koniugacja 1 na przykładzie słowa parlar - mówić, rozmawiać
eu parlo
tu parlas
él / éa parla
nòi parlamo
vòi parleu
éle / ée parlan

Koniugacja 2 na przykładzie słowa sentir - czuć
eu sento
tu sentis
él / éa senti
nòi sentimo
vòi sentou
éle / ée sentin

Koniugacja 3 na przykładzie słowa aprender - uczyć się
eu aprendo
tu aprendes
él / éa aprende
nòi aprendemo
vòi aprendeu
éle / ée aprenden

Rémy

Liczba mnoga w górnoburgundzkim jest dość zawiła. Tworzy się ją przez zamianę końcówek:

- tat -> - tate, np. atualitat -> atualitate (wiadomość - wiadomości)
- ção -> -ce, np. informação -> informace (informacja - informacje)
- o -> -i, np. collo -> colli (szyja - szyje)
- a -> -e, np. caixa -> caixe (kasa - kasy)
- à -> -à, np. belgà -> belgà (belg / belgijka - belgowie / belgijki)
- al -> ale, np. méridional -> méridionale (południowy - południowe)
- el -> ale, np. jevél -> jevale (diament - diamenty)
- ul -> ile, np. moül -> moïle (mur - mury)
- il -> -ile, np. fãcil -> fãcile (łatwy - łatwi)
- j -> -ji, np. baj - baji (dolny - dolni)
- t -> -ti, np. alt - alti (górny - górni)
- ala -> ali, np. príncipala - príncipali (główna - główne)
- ula -> eli, np. insula - inseli (wyspa - wyspy)
- ela -> eli, np. mórela - móreli (morela - morele)
- ila -> ili, np. fãcila - fãcili (łatwa - łatwe)
- ja -> je, np. naranja - naranje (pomarańcza - pomarańcze)
- ta -> te, np. alta - alte (wysoka - wysokie)

Vilén · Gość

Rémy

Ops, to nie miała być nosówka, tylko akcent ciężki. Razz

- il -> -ile, np. fàcil -> fàcile (łatwy - łatwi)
- ila -> ili, np. fàcila - fàcili (łatwa - łatwe)