Conlanger

Rémy

Mam nadzieję, że to już ostateczny wariant Razz

Fonetyka:
a) samogłoski:
[ a ] - a akcentowane, á
[ ə ] - a nieakcentowane, e nieakcentowane
[ ɑ ] - à
[ ã ] - ã, an, am
[ ɛ ] - e akcentowane, é
[ e ] - è
[ i ] - i akcentowane, í, ï
[ ɪ ] - i nieakcentowane
[ ɨ ] - e poprzedzające s na początku wyrazu
[ ɔ ] - o akcentowane, ó
[ o ] - ò
[ u ] - o nieakcentowane, u we wszystkich pozycjach, ú
[ ʊ ] - ou
[ y ] - ù
[ õ ] - õ, on, om
Diereza/trema nad "u" i "i" rozbija dyftongi oraz wymusza wymowę "u" jako [ w ] w połączeniach "gue", "gui", "que", "qui". Akcent ostry pełni funkcję oznacznika akcentu, akcent ciężki natomiast zmienia dźwięk samogłoski niezależnie od jej położenia. Samogłoski nosowe oznaczone tyldą występują tylko w odmienionych formach czasowników.

b) półsamogłoski:
[ w ] - ü między "g" i "q" a "i" i "e"
[ j ] - i przed lub po innej samogłosce

c) spółgłoski:
[ m ] - m
[ n ] - n
[ ɲ ] - ny
[ p ] - p
[ b ] - b
[ t ] - t
[ d ] - d
[ s ] - c przed e, i; s, ç
[ z ] - z
[ ʃ ] - x, s w grupie es na początku wyrazu
[ ʒ ] - g przed e, i; j
[ ʤ ] - tg
[ ʧ ] - tx, ig poprzedzone samogłoską na końcu wyrazu lub sylaby
[ k ] - c w pozostałych wypadkach, q
[ ɟ ] - g w pozostałych wypadkach
[ β̞ ] - b wewnątrz lub na końcu wyrazu
[ v ] - v
[ b ] - b na początku wyrazu lub po spółgłosce / samogłosce nosowej
[ ɾ ] - r
[ ɾ: ] - r·r
[ r ] - rr
[ l ] - l
[ l: ] - l·l
[ ʝ ] - ll
[ f ] - f
[ x ] - g przed e, i w niektórych dialektach

Rzeczowniki nie odmieniają się przez przypadki, występują dwa rodzaje gramatyczne. Pamiątką po rodzaju nijakim są czasowniki, które zmieniają rodzaj w liczbie mnogiej. Rodzaj poznajemy po rodzajnikach:
a) określone: el, la, els, les
b) nieokreślone: un, una, uns, des

Liczbę mnogą tworzy się na kilka sposobów zależnych od końcówki odmienianego rzeczownika:
a) -ca > -ques (república > repúbliques)
b) -a > -es (fiestra > fiestres)
c) -ç > -ces (llaç > llaces)
d) -s > -sos (païs > països)
e) -ig > -txes (puig < putxes)
f) -g > -gues (fatig > fatigues)
g) -cua > -qües (pascua > pasqües)
h) -gua > -gües (agua > agües)
i) -ja > -ges (plaja > plages)
j) -ó > -ons (unió > unions)
k) w pozostałych przypadkach > -s

Rémy

Koniugacje są cztery: -ar, -er/-re, -ir i -or. Ostatnia jest szczególna, gdyż należy do niej tylko jeden czasownik: por (kłaść) - odmieniający się regularnie, jednak nieco inaczej niż czasowniki II koniugacji, do której ze względów historycznych powinien należeć.

Standardowo, wzory odmiany w czasie teraźniejszym:
-ar
cantar
eu canto
tu cantà
ell, ella canta
nos(otres) cantem
vos(otres) cantau
ells, elles cantã

-er
esperer
eu espero
tu esperè
ell, ella espere
nos(otres) esperem
vos(otres) espereu
ells, elles esperen

-ir
gritir
eu grito
tu gritè
ell, ella griti
nos(otres) griten
vos(otres) griteu
ells, elles gritin

-or
por
eu po
tu pù
ell, ella pu
nos(otres) pem
vos(otres) peu
ells, elles põ

Rémy

Czasowniki esser (być), estar (być) oraz haver (mieć), oprócz swojego standardowego znaczenia, pełnią także funkcję czasowników posiłkowych, między innymi dla czasu passat perfect:
a) esser jest czasownikiem posiłkowym dla czasowników oznaczających ruch i zmianę stanu oraz dla estar
b) estar jest czasownikiem posiłkowym dla czasowników ser i haver
c) haver jest czasownikiem posiłkowym dla wszystkich pozostałych czasowników.

Oto, jak odmienia się w czasie teraźniejszym każdy z wyżej wymienionych czasowników:
zaimek | esser | estar | haver
eu | sòc | estòc | hai
tu | ets | estets | hats
ell, ella | es | ès | há
nos(otres) | sóms | estóms | havos
vos(otres) | sou | estou | haveu
ells, elles | são | estão | hão

Za pomocą czasu passat perfect określa się stany i czynności zakończone w przeszłości, które mają skutki lub wpływ na teraźniejszość. Używa się go zwykle z okolicznikiem czasu. Może też wyrażać kilka następujących po sobie, ale zakończonych czynności. Jego formy tworzy się według wzoru:
czasownik posiłkowy odmieniony w czasie teraźniejszym + imiesłów przeszły (partitxiple)

Formy dla imiesłowu przeszłego tworzy się:
koniugacja I i IV: bezokolicznik - -ar/-or + -at (cantar - cantat, por - pat)
koniugacja II i III: bezokolicznik - -er/-ir + et (esperet - esperet, gritir - gritet)

Esser i estar mają identyczną formę imiesłowu przeszłego: estat. Haver również tworzy ją nieregularnie: havut. Imiesłowy większości czasowników nieregularnych kończą się na -ut.