Conlanger

Canis

Myślę dalej nad gramatykę. Zastanawiam się, czy ahtialański nie powinien być jakiś ergatywny albo jeszcze jakiś inny, z kilku powodów.

Jak wiecie, próbowałem do tego języka wrzucić biernik. Ale w ahtialańskim nie istnieje strona bierna, bo:
* Varna trias sanvöi - Ja [właśnie] bronię zamku (daruję sobie na razie odmianę sanvöi).
* Sanvöi hat triazi yu/sar var...
Ta, jaaaasne.
1. Do takiej konstrukcji nie dopuszcza czasownik "hat". To kalka z polskiego. "Jest broniony" - bez sensu. Albo "jest", albo "broniony", albo jedno i drugie obok, ale bez mieszania.
2. Zauważcie, że przy zaimku stoi "na", które zanikłoby w zdaniu drugim rozwalając jego sens. Skupmy się na funkcji właśnie tego czegoś.
3. Zaimki nie odmieniają się przez przypadki, co zniechęca mnie do takich struktur.
Ze względu na to, można uznać, że nie istnieje strona bierna. Być może przez język polski, ale szczerze mówiąc, większość słów w ahtialańskim, gdzie miałby być biernik, rozwiązywałem z powodzeniem dopełniaczem (kogo? CZEGO? widzę), rzadziej celownikiem (komu? czemu? jem). Także istnienie biernika było bez sensu.

Ahtialański posiadał i będzie posiadał znacznie więcej tego, co mógłbym nazwać "przypadkiem", ale przy pisaniu o tym języku będę to rozróżniał: przypadkiem nazywam to, co sprawia, że może przekształcić się rdzeń słowa, pozostałe afiksy, głównie relikty czasów aglutynacji, ale nie tylko, są nadal w ahtialańskim, ale niezależnie od ich funkcji nie będę ich nazywał "przypadkami".

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Postanowiłem się skupić nad tym "no". I na ten temat chciałbym dziś przede wszystkim pisać.

Najpierw może o samym wyglądzie cząstki: wcześniej było to "no", przy 1 i 2 osobie liczby pojedynczej "na". Obecnie to słowo dosięga harmonia wokaliczna (nastawiona na dominującą samogłoskę w rdzeniu) i brzmi "nV", gdzie V to samogłoska. Także:
- dawniej: varna, luna, keno, kano
- obecnie: varna, luna (wyjątek), kene, kana.
Tyle.

Pochodzenie: prawdopodobnie około 2005, 2006 roku spodobało mi się japońskie "no". Jestem tego pewny na 80%.

Funkcja: poległem w identyfikacji. Bo:
- dokleja się przede wszystkim do zaimków, rzadko (ale gdy już, to nieodwołanie) do rzeczowników, gdzie oznacza podmiot: "anazna pinezi" ← "pies gryzie"
- dokleja się wyłącznie w czasie najbardziej teraźniejszym, jaki można gramatycznie wyczuć, czyli jeśli coś się natychmiast dzieje, PRZY CZYM NIE MUSI BYĆ CZYNNOŚCIĄ JEDNORAZOWĄ I RZADKO JEST - czynność jednorazową traktuje się zawsze jako przyszłość lub przeszłość! Wobec tego:
- on gryzie (znaczy właśnie użarł trzeci raz i jeszcze się szarpie): +no
- on gryzie (jak podejdziesz do cię użre): +no
- on gryzie (taką ma naturę albo zawód, nie zwracam uwagi na to, czy akurat ciebie akurat teraz może akurat użreć): bez no, za to z +oyd do czasownika (Anaz pinevstoyd)
- on gryzie (bardzo często gryzie różne rzeczy): +no
~
- nie pojawi się w żadnym czasie poza teraźniejszym i przyszłym, przy czym użycie w przyszłym jest silnie odradzane (varna pinevstaak - to ma wydźwięk: jak ja cię zaraz użrę...!)

Podsumowując:
1. Oznacza podmiot.
2. Oznacza ciągłość.
3. Oznacza teraźniejszość.

Hmmm....

Feles

Canis

Feles

Canis

No. Kicha, tłumacząc dosłownie na polski, nie?

To użycie -aran tutaj jest jakieś niestandardowe. Ale może ja to źle skonstruowałem. Spróbuję wobec tego zrobić to lepiej.

*doznaje olśnienia*
Aaaa, wiem o co chodzi. Chodzi o słowo "kazu", specjalnie utworzone dla strony biernej, które zniknęło z ahtialańskiego BARDZO szybko po tym, jak powstało (brak użycia). Na siłę wcześniej było tak:
"Sanvöi kazu triavstaran lak’ kasedrai."
Dosłownie:
Zamek ZOSTAŁ ocalony przez rycerza.

Gdy to wywalić:
"Sanvöi triavstaran lak’ kasedrai (...)"

No tak, tylko nasze pierwotne zdanie zakładało teraźniejszość, a nie przeszłość. Tylko że...

"Sanvöi triazi lak’ kaseǵai (...)"
Daje "zamek broni przez rycerza (rycerzem? Razz

)". A "hat" nie wstawisz. Z kolei tą cząstkę "no", mogę znowu się mylić, ale chyba należy dostawiać raczej do tego, co ożywione, tzn. ludzi, zwierząt, duchów, albo nawet wszystkiego zdolnego do ruchu, więc wiatru, wody¹, wystrzelonych kul czy strzał, kamieni pędzących w lawinie, może nawet płatków śniegu.
Super, mamy jeszcze jedną funkcję - ruchomość podmiotu. Ale oto powód, dla którego nie dostawisz "no" do "sanvöi". Chyba, że "Zamek go zabił" w sensie poetyckim (bo się pchał do pracy w zamku, gdzie go zgwałcono, poćwiartowano i spuszczono z rynsztokiem), no to wtedy owszem. "Sanvöinö (!) faravstaran ke."

¹Ciekawostka: łao + nV dało mi łaonão przez nosowe ã (jak w -ant, nosowe ruchome). Znowu wina dyftongu. Gdyby istniało słowo "hei", to hei + nV = heinau. Nie planowałem tego, ale jakoś to mi wychodzi.
ALE: hey + nV = heyne. Hmmm...

Feles

Canis

Na siłę - zrobisz tak stronę bierną i zrobisz to dobrze, ponieważ "kazu" dla strony biernej zostało stworzone (← lol, strona bierna). Tylko budowanie wypowiedzi po ahtialańsku sprawiło, że nawet w ultraoficjalnym tonie nie używałem tego "kazu". Wymarło bardzo szybko.

Możesz używać, jeśli chcesz, oczywiście - ale... ale...

Canis

Przeprowadziłem mały eksperyment. Nie, żebym chciał to utrzymać, ale tak dla czystego sprawdzenia. Chciałem zobaczyć, jak wyglądałoby nasze dręczone zdanie, gdyby ahtialański był ergatywny.

Kaseǵai - triavst - sanvöi.
Rycerz - bronić - zamek.

Nominatywno-akuzatywny (zakładając że oznaczam tylko ACC):
Nieprzechodnie: Kaseǵai triazi. Rycerz-NOM broni.
Przechodnie: Kaseǵai triazi sanvöil. Rycerz-NOM broni zamek-przykładowy_ACC

Ergatywno-absolutywny (zakładając że oznaczam zarówno ERG jak i ABS):
Nieprzechodnie: Kaseǵaip triazi. Rycerz-ABS broni.
Przechodnie: Kaseǵaiv triazi sanvöip. Rycerz-ERG broni zamek-ABS.

Czy coś schrzaniłem?

Feles

jasnysfinks

Polecam odmrozić jakiś inny projekt a ahtialańskiego więcej nie przerabiać

spitygniew

Polecam zamrozić jasnegosfinksa*, żeby tej historji wiecej nie przerabiać

*Patrz: "Gwiezdne wojny - Imperjum kontratakuje"

Canis

Milya0 - a, to teraz już chyba w końcu zajarzyłem, o co chodzi w temacie. Czyli chodzi o czasownik, który nie może mieć więcej argumentów. Dla upewnienia się, nieprzechodni będzie także: dzwonić (zębami albo w dzwon, nie na komórkę)?

Leto Atryda

Feles

Canis

To był tylko test dla żartu Wink

Ale pomógł mi zrozumieć pewne mechanizmy, dziękuję.

Aktualnie jestem na etapie testów zdania Ǵaakla domialaði maxela; kaseǵaila triaðie sanvöima, gdzie testowa końcówka -la oznacza narzędnik.