Conlanger

Canis

BUMP

Podoba mi się w sumie ahtialański po reformach ;p Ładniejszy i bardziej ogarnialny.

[link widoczny dla zalogowanych] (potem dam więcej), pokazujące różnice w wymowie ahtialańskiego ze względów geograficznych. Uważam, że to bardzo dobry sposób na wygodne wyjaśnienie potężnego rozrzutu alofonów, jaki z tym conlangiem miewam. Warto też się zaznajomić z [link widoczny dla zalogowanych], ale przyznam, że niektóre rzeczy są dość naciągane (/'ʜaɢä/ np.), a ponadto tutaj fonemy zmieniają się jak płatki śniegu podczas zamieci.

Tak czy siak, zapraszam do komentowania.

Feles

no, dość ładnie.
a o co biega z tą Kamivą/Jynyti?

Canis

Canis

Tak... a ja może w ramach ciekawostki historycznej wyjdę poza te ostatnie pięć lat.

Od dłuższego czasu mówiłem, że pierwsza poważna reforma języka ahtialańskiego wydarzyła się około 2005 roku. Nazywamy to Wielką Reformą 2005.
Chcę w ahtialańskim oddzielić ortograficznie twarde [lˠ] od miękkiego [ɮʲ]. W tym celu zacząłem szukać, jaki znak przyjąłem dla tego rozróżnienia w języku palan. I zajrzałem do zeszyciku, gdzie dawno temu, zaszła właśnie ta pamiętna reforma...

Pierwsze poważne zmiany to udane (utrwalone) próby określenia ahtialańskiego w kontekście słownikowym i gramatycznym, których wyniki mają wpływ na dzisiejszy conlang.
Co zostało wtedy najpierw stworzone?

Zaimki (poj. - mn.)
1. Ыо (sic XD) - на
2. Љу - sка
3. Ка / кі / кє - ља, љі, љє
Potem zmieniłem "Yo" na "Вар".

Pierwszy poważny słowniczek. Są tu takie słowa jak бано (palec), цоыљітє (koktajl), гаљі (rakieta), ћарфарінє (bateria), јава (jaskinia), ірон (żelazo), монєѯ (moneta), рошіs (gaz), воц (potęga), уроон (uran) i inne.
Widać też liczebniki takie jak оноз i partykuły:
* "tak" → вак (obecnie najczęściej ва)
* "nie" → нана → нєн → нє

Po czym pojawia się zdanie:
“Forma zapisywania daty: Poniedziałek 30.06, 3:42, 2003.
Новєд чрад ыа нана ав sігч.”
Skan:
[link widoczny dla zalogowanych]

Potem na następnej stronie pojawia się inna data, też z 2003.
I jestem w stanie w to uwierzyć - przypomniałem sobie dzięki temu, że za tę reformę wziąłem się, bo nie mogłem spać.
Pytanie: skąd wtedy mowa o 2005, skoro była to Wielka Reforma 2003?
W 2005 roku prawdopodobnie zmieniłem nazwę ze starej na "ahtialański". W 2005 roku powstała też minuskuła, a to niemało (chociaż widzę, że w tym 2003 próby stworzenia minuskuły i nawet łączonego pisma odręcznego też już były). Ale to zmiany pisma, a nie języka.

Feles

jeju, ty wtedy miałeś 11-12 lat? ja w tym wieku tworzyłem anbopadzki.

Canis

No xDD
Widocznie połączyłem sobie (kontaminacja myśli?) reformy językowe z 2003 z faktem przemian czysto ideologicznych w 2005 i stąd gruba pomyłka. Będę musiał wszędzie poprawić. No i już nie jest tak równo jak miało być: co pięć lat... Razz

Canis

A jednak można wyrazić w cyrylicy ahtialańskie logografy! [link widoczny dla zalogowanych]

xDDDDDDDDDDDDDDDDDDDd
Coś ostatnio dowcip mi się wyostrzył.

spitygniew

To rozwój komórki jajowej?

Canis

No, w rodzaju żeńskim. W męskim będą plemniki.
Oczywiście żartuję.

Próbuję zmienić ahtialańską ortografię. Ona nie jest historyczna i nigdy nie była. Gdy zmienia się język, trzeba zmienić i zasady pisowni. A zmienia się często - znacznie szybciej, niż zmieniałem zapis. Wiele przemian zignorowałem, bo będzie ból dupki że znowu robię sajgon w alfabecie. No to masz babo placek. Przemiany się nawarstwiały, i teraz jest kicha.

Jeśli chodzi o spółgłoski, sprawa nie jest aż taka trudna. Zaczyna się era asymilacji, gdzie wcześniej uznane alofony zaczynają zanikać, zlepiając się w jedno. Dotyczy to głównie [ʁ] i [ɣ], które przeszły w nagłośniowe [ʢ]. Postanowiłem pisać dwoma osobnymi literkami [ɫ] i [ɮ]. Zmiany idą też w interpretacji - ejektywy (choć nic się z nimi nie stało) nie są już wrzucane do tabeli najważniejszych fonemów.
Jak w prawie wszystkich moich conlangach, występuje też tu bezdźwięczna międzyzębowa krtaniowa [h̪͆], prawdopodobnie w cyrylicy <1089> (że też na to nie wpadłem od razu?).

Poważne jaja są z samogłoskami. Wszystkie: miękkie warianty (np. [äɪ̯] - [ɪ̯ä]), jak i twarde (np. [äj] - [jä]) oraz różnice siły ([ä] - [ä͈]) są bardzo ważne. Dodajmy do tego akcent, który zaczyna coraz bardziej komplikować sprawę. A samogłosek wcale nie jest mało: na dziś dzień mamy krótkie i, i˞, ɨ, u, ɘ, ɛ, ɔ, ä oraz ɑ. W kombinacjach z podanymi wcześniej barwa potrafi się zmieniać w różne inne samogłoski takie jak e, o czy ʏ˞, na końcu słowa ɨ przechodzi w ɯ, i tak dalej.

Pocieszenie tylko w tym, że akcent i siła zaczynają się łączyć (przez co na 95% różnica między <1110> oraz <1080> będzie taka, że to pierwsze będzie nieakcentowane, a drugie akcentowane). Jak zwykle jest duże "ale": nie zawsze. Przez to np. "кіни", ale "кіні вар".

Chcę, by ahtialańska ortografia była możliwie fonetyczna, ale to się robi naprawdę problematyczne... stąd ekspansja logograficzna w rdzennym piśmie. Co robić w cyrylicy, która mi wcale do końca nie pasuje, to nie wiem.
Nie mam pojęcia.

Feles

tengwar z plemnikami, ale bez tengwaru za to z cyrylicą? łoJezu!

seriożno: nie, nie transkrybuj literalnie ahtialki w cyrylicę bo takie cuda wychodzą. wszelkie ideogramy, mediskułę zostaw w rdzennym alfabecie i transkrybuj na cyrylicę i łacinę w miarę fonetycznie. na typowe znaki dla Twojego pisma przyjdzie czas, gdy ahtialański wejdzie w Unikod (być może nigdy, niestety). traktuj używany alfabet jako alfabet po prostu, jako pomocniczy zapis, który ma być łatwy w utrwaleniu i odczycie. Starożytni nie baczyli na wielkość liter ani znaki przestankowe - dla nich ważna była sama możliwość zapisywania mowy.
tak samo dla Ciebie ważna powinna być sama możliwość oddania języka przez powszechny zapis. ponadto ortografia powinna być użyteczna. "ı" w łacince nie podoba mi się tylko dlatego, że forma dużej litery "I" jest przeważnie formą "i", dlatego proponowałem niewiele gorsze "î".
ponadto - czy te wszystkie cechy naprawdę są fonemiczne? czy mogą istnieć dwa słowa różniące się tylko stopniem drugiego elementu dyftongu albo siłą samogłoski? uwierz - takie rzeczy często występują ale jako cechy alofoniczne, np. [pʰ] jako silniejsze [p], [eɪ] jako mniej staranne [ɛj]. w Twoim języku inne cechy mogą być też bardzo ważne, ale nie fonemiczne, tj. mogą przekazywać pewne informacje, ale nie zmieniać znaczenie wyrazu. inaczej język stanie się bezużyteczny, niestabilny w użyciu. rzeczywiście mówiony język tu by gwałtownie ewoluował - język sztuczny znalazłby się w stanie równowagi chwiejnej i wiesz...
co do ortografii: możesz zrobić na dwa sposoby: albo częściowo fonetyczną, ale pozbawioną cech niedystynktywnych (tj. nierozróżniającą np. "ya" i "ja" albo "ć" i "č", jeśli rozróżnienie nie jest potrzebne) jakby romanizację wymowy - nie pisowni, albo opierasz się na ahtialce zupełnie. co się zaś tyczy alfabetu ahtialańskiego - może lepiej po prostu zapisywać to najczęstszą wymową danego słowa?

tl;dr: Нє¬.

Canis

SŁOWA - to może za dużo, ale istotne sylaby - to i owszem:
· ukanikaj
· dakadrai (← przypomnę, tu "dr" nie przeszło w [ʢ], m. in. dla takich wyjątków wydzieliłem /ʢ/ do osobnej litery "ǵ", oczywiście były protesty)
Albo:
· yuraj
· yukrai
Albo:
· jaka
· yaxı
Ponadto, nya ("ńa"), ñya ("ni.a"), nja ("n(d)ja") i ñja ("nɪə") różnią się od siebie. To nie jedyny problem, jeszcze jest akcent:
· ŭajmáti
· ŭáimatí

Bo dzisiaj sporo czasu spędziłem, usiłując uprościć jakoś zapis z [j] (i, ī, j, yV, Vy, itp.), ale to bez sensu.

Jedna zaleta: najczęściej ö → ı/e; czasem a → ı/e; ʉ → ɯ. Ale z drugiej strony [ɑ] najpierw zniknęło, a potem wróciło jako wtórne (np. ғємана /ɣɛ'mɑnɑ/ → /ɣɛ'mänä/ → /ʢɛ'mɑnɛ/). Też zamierzam np. zmienić w słowniku "dor" na "dur.
Ciężkie. To jakiś Great Vowel Shift.

Czemu język jest aż tak rozchwiany? Z dwóch powodów:
1. De facto - pomińmy conworld - jest to język szeptany. W takiej mowie wiele trudności przestaje w ogóle istnieć, ale też głoski są mniej wyraźne. Bardziej niż cokolwiek wyrazista staje się siła wymowy, zwłaszcza jeśli chodzi o samogłoski, co szczególnie dobitne jest w przypadku /ä/: "a" brzmi normalnie, ale "aa" przypomina już krzyk. Stąd dawne barwne porównania, takie jak "brzęk tłuczonego szkła", i tak dalej Razz

2. Brak komunikacji; język używany przez jedną osobę dla jednej osoby. Skutki jakie są, każdy widzi.

Canis

Co do łacinki, zobaczmy:
îl, Xaindî, tîiu, bnikî, seiakî, kakkî, îst, kîunko, cuînya, yîn, zîr. ÎL, TÎIU, ÎST, YÎN.
Może i to niegłupie, choć ı jest prościej pisać z polskiej klawiatury niż î, no i wygląda jak inna litera, a nie zmodyfikowane "i". Wolałem, by to się z niczym nie kojarzyło (a miałem już dziś nie dobijać wspominając o wartościach...).

Canis

Ten, miało być większe podsumowanie reform ubiegłego roku, tylko, że jeden z procesów wymknął mi się spod kontroli i robi spory bajzel w języku...

bigos · Gość

To go popraw

Feles

Canis, gdybyś miał trochę czasu, mógłbyś przedstawić, jak wyglądał ahtialański z roku na rok (w wersji domowej, nie forumowej), na przykładach?

I może jednak dobrze by było opisać staroahtialański, średnioahtialański i nowoahtialański jako pojedyncze języki (ekstrahując z każdego okresu najogólniejszą wersję)?