|
Conlanger Polskie Forum Językotwórców
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Czw 14:18, 01 Paź 2009 Temat postu: Język cühwen |
|
|
Alfabet i fonologia:
Budowa sylaby to: [inicjał] + jądro + [koda]. Każda sylaba może przyjmować cztery tony tony: średni (1), wznoszący (2), opadający (3) oraz neutralny (0).
Inicjały:
Kod:
p [p] t [t] c [tʃ ~ tɕ] k [k]
b [b] d [d] ç [dʒ ~ dʑ] g [g]
f [f] s [s] ş [ʃ ~ ɕ] x [x]
v [v] z [z] j [ʒ ~ ʑ] ğ [ɣ]
m [m] n [n ~ ɲ]
r [r]
Jeżeli podane są dwie wymowy, drugiej używa się przed y i ü.
Jądra:
Kod:
a [a] ia [ja] ua [wa]
ä [æ] iä [jæ] uä [wæ]
i [i] ie [jɛ] ue [wɛ]
u [u] io [jɔ] uo [wɔ]
ü [y] iö [jœ] uö [wœ]
Kody:
Kod:
-i [j] -u [w] -m [m] -n [n] -ņ [ŋ] -l [l] -q [h]
Przed -u oraz -i zachodzą zmiany: i → e, u → o, ü → ö.
Zapis tonów:
Ton 1:
— W przypadku inicjałów m- n- r-: dodanie -h- do inicjału, np. riņ → rhiņ, ma → mha.
— W innych przypadkach, forma podstawowa.
Ton 2:
— W przypadku inicjałów m- n- r-: forma podstawowa.
— NViV → NVyV; NVi → NVyi, np. ciņ → cyiņ, ciän → cyän, in → yin, ian → yan, pi → pyi.
— NVuV → NVwV; NVu → NVwu, np. cuan → cwan, uņ → wuņ, şuo → şwo, cu → cwu, uen → wen.
— NVü → NVyü, np. dün → dyün, ül → yül.
— W innych przypadkach: dodanie -r- po ostatnim znaku samogłoskowym, np. cäņ → cärņ, bei → beir, va → var.
Ton 3:
— Vi → Vy, np. dai → day, suei → suey.
— Vu → Vw, np. däu → däw, gou → gow.
— W przypadku kód -m -n -ņ -l -q: podwojenie kody, np. duan → duann, äl → äll, biņ → biņņ, ruäq → ruäqq.
— W innych przypadkach: dodanie -h na koniec sylaby, np. da → dah, cu → cuh, di → dih.
— Dodatkowo, jeżeli sylaba zaczyna się na i- u- ü-: i- → yi-, iV- → yV-, u- → wu-, uV- → wV-, ü- → yü-.
Ton 0:
— Jeżeli sylaba zaczyna się na i- u- ü-: i- → yi-, iV- → yV-, u- → wu-, uV- → wV-, ü- → yü-.
— W innych przpadkach: forma podstawowa.
Uwaga: ton 0. występuje:
— W klasyfikatorach i poimkach.
— W końcówce posesywnej -yi.
— W pierwszych sylabach reduplikacji.
Jeżeli sylaba rozpoczyna się na znak samogłoskowy (a- ä- e- i- o- ö- u- ü-) i nie znajduje się na początku wyrazu ani po myślniku, zapisywany przed nią jest apostrof ’.
Ostatnio zmieniony przez Vilén dnia Pon 16:34, 19 Lip 2010, w całości zmieniany 6 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Dynozaur
Gniewny preskryptywista
Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 25 razy Ostrzeżeń: 1/5
|
Wysłany: Czw 14:45, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Posesywna końcówka -yi kojarzy mi się z koreańskim (ale to tylko i wyłącznie zbieżność romanizacyjna)
A w zapisie tonów widzę inspirację Gwoyeu Romatzyhem. Nieźle.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Kwadracik
PaleoAdmin
Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 48 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Skierniewice
|
Wysłany: Czw 14:56, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Eh, Ty i Twoje zapisy tonów Skomplikowane acz ładne. No i czekam na gramatykę (i wyjaśnienie co znaczą te wszystkie apostrofy).
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Leto Atryda
Dołączył: 28 Sie 2007
Posty: 1597
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 13 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Arrakis
|
Wysłany: Czw 15:01, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Tak w ogóle to umiesz wymawiać te wszystkie tony, Pecet? Bo ja ni w ząb
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Leto Atryda dnia Czw 15:01, 01 Paź 2009, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Czw 15:14, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Dynozaur napisał: | Posesywna końcówka -yi kojarzy mi się z koreańskim (ale to tylko i wyłącznie zbieżność romanizacyjna) |
Przypadek.
Cytat: | A w zapisie tonów widzę inspirację Gwoyeu Romatzyhem. Nieźle. |
Nie inspirację, tylko ostre rżnięcie ;).
Kwadracik napisał: | Eh, Ty i Twoje zapisy tonów :) Skomplikowane acz ładne. |
To nie moje zapisy, to wymyślił Lin Yeutarng, twórca autorskiego systemu klasyfikacji znaków chińskich, chińskiej maszyny do pisania oraz szczoteczki do zębów z podajnikiem pasty.
A skomplikowane, to się tylko wydają w teorii, w praktycznym użyciu są bardzo proste i intuicyjne :).
Cytat: | No i czekam na gramatykę (i wyjaśnienie co znaczą te wszystkie apostrofy). |
E… ale jakie apostrofy?
Leto Atryda napisał: | Tak w ogóle to umiesz wymawiać te wszystkie tony, Pecet? Bo ja ni w ząb |
Ja też nie ;p. Ale czy umiejętność wymowy konieczna jest do tworzenia danej fonologii?
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Kwadracik
PaleoAdmin
Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 48 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Skierniewice
|
Wysłany: Czw 16:06, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Cytat: | Nie inspirację, tylko ostre rżnięcie . |
Huh, jak czytałem o Gwoyeu Romatzyhu to wydawało się prostsze
Cytat: | E… ale jakie apostrofy? |
Myślniki.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Kwadracik dnia Czw 16:07, 01 Paź 2009, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Czw 17:24, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Kwadracik napisał: | Myślniki. |
Konwencja zapisu oddzielająca w słowie podstawę od klasyfikatora.
Składnia:
Szyk zdania to: podmiot, orzeczenie, dopełnienie bliższe, dopełnienie dalsze (SVO). W przypadku czasowników nieprzechodnich, podmiot idzie na miejsce dopełnienia [1]. Oczywiście każda część składowa zdania może być ominięta – w przypadku pominięcia podmiotu bądź któregoś z dopełnień, oznacza to że są one nieokreślone bądź domyślne; w przypadku pominięcia orzeczenia, zdanie oznacza konstrukcję „X jest Y”. W przypadku ominięcia każdej części zdania, powstała przez to cisza jest w znaczeniu zależna od kontekstu.
Zdanie podrzędne idzie zawsze po wyrazie przez nie określanym. Przyimki także, przez co nazywają się poimkami.
[1] Nie wiem, czy to oznacza ergatywność, nie mam pojęcia.
Klasyfikatory:
Każdy rzeczownik w języku nüczuskim musi być zakończony klasyfikatorem, oddzielonym od podstawy słowa myślnikiem -. Jeżeli jakiś wyraz nie posiada klasyfikatora, najprawdopodobniej nie jest rzeczownikiem.
Klasyfikatory służą najczęściej przypisaniu rzeczownika do danej klasy, jednakże mogą one także używane w słowotwórstwie – w zależności od klasyfikatora, rzeczownik może zmieniać znaczenie, np. waņ-gu „monarchia”, waņ-ri „monarcha”, waņ-yim „monarchizm”; a także zmieniać znaczenie odpowiedników zaimków, np. sei-ri „ten”, sei-dä „to”, sei-tü „tu”.
Trzy podstawowe klasyfikatory to: -ri, oznaczający rzecz ożywioną, jednak mogącym tworzyć np. wyrazy oznaczające wykonawcę czynności (muol-ri „umierający”), osobę posiadajączą daną cechę (muoh-ri „(ten) młody”) czy też mieszkańca (yital-ri „Włoch”); -da oznaczający rzecz nie ożywioną; oraz -ci, oznaczający rzecz abstrakcyjną (a także np. nazwę czynności (köuşi-ci „kuszenie”), czy odpowiednik polskiego -ość / angielskiego -ness (day-ci „wielkość”)). Oczywiście występują także inne klasyfikatory, np. -tu „miejsce”, -ye „narzędzie” czy -gu „kraj”. Dokładną listę klasyfikatorów, wraz ze wszelkimi ich znaczeniami podam wtedy, kiedy tę listę dokończę, czego spodziewać należy się mniej więcej na kalendy greckie.
Klasyfikatory przejawiają także ograniczoną harmonię samogłosek – jeżeli klasyfikator występuje po wyrazie zawierającym w ostatniej sylabie samogłoskę ä e i ö ü, i zawiera samogłoskę a o u, to ulega ona przegłosowi do ä ö ü, np. duonah-da „chleb”, pyämin-dä „włos”.
Czasami klasyfikatory mogą łączyć się ze sobą, np. vyikow-yimri „komunista” (vyi „wszystko” + kow „wspólny” + -yim „idea” + -ri „istota ożywiona”).
Liczba mnoga:
Liczba mnoga rzeczowników tworzona jest przez reduplikację pierwszej sylaby danego słowa, oraz usunięcie kody i zmianę tonu na neutralny powstałej w procesie reduplikacji pierwszej sylaby wyrazu, np. diüdyün-tü „ziemie”.
Liczba mnoga jest opcjonalna, i nie może być oznaczana jeżeli ilość danej rzeczy jest wskazana w inny sposób, np. przy użyciu liczebnika.
Konstrukcja posesywna:
Tworzona jest przez dodanie na koniec wyrazu posiadanego, po klasyfikatorze, końcówki -yi, oraz następujący po nim wyraz posiadający, np. xöi-tüyi nanma-ri „dom matki”.
_________________
Jakoże teraz już mi się nie chce pisać, sekcje rzeczowniki osobowe oraz uniwersalne spójniki zdania podrzędnego będą za jakiś czas w następnym poscie.
Ostatnio zmieniony przez Vilén dnia Czw 17:27, 01 Paź 2009, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Kwadracik
PaleoAdmin
Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 48 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Skierniewice
|
Wysłany: Czw 19:44, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Teraz mnie ciekawi, jak działają liczebniki...
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Czw 23:24, 01 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Kwadracik napisał: | Teraz mnie ciekawi, jak działają liczebniki... |
Liczebniki działają jak i w każdym innym języku, nie wiem czego po nich specjalnego oczekujesz ;).
Rzeczowniki osobowe:
W nüczuskim występują trzy rzeczowniki osobowe, odpowiadające naszym zaimkom osobowym oraz dzierżawczym:
mi → ja
yü → ty
şi → on
Wyjątkowo nie przyjmują one klasyfikatora, jakoże jest on chyba dość oczywisty ;). Liczbę mnogą tworzy się jak w przypadku normalnych rzeczowników, przez reduplikację.
Uwaga: liczba mnoga rzeczownika mi, mimi oznacza „my” ekskluzywne – „my” inkluzywne tworzy się przez złożenie yümi [1].
[1] Pidżynowo, conie?
Uniwersalne spójniki zdania podrzędnego:
W nüczuskim, w przeciwieństwie do innych języków, zdania podrzędne są Bardzo Ważną częścią języka, jakoże brak w nim przymiotników sensu stricto, a jedynie czasowniki wyrażające cechę – przez co nie ma innego sposobu opisu danego rzeczownika, niż przez zdanie podrzędne.
Podstawowym spójnikiem zdanie podrzędnego jest słowo kä – w przypadku jego użycia, w następującym po nim zdaniu podmiotem jest określany przez nie rzeczownik. Jeżeli zaś określany rzeczownik jest tam dopełnieniem bliźszym, używany jest inny spójnik – käu. Z kolei w przypadku, kiedy wyraz określany jest jednym z dopełnień dalszych zdania podrzędnego, używa się złożenia käu- oraz odpowiedniego dla danego dopełnienia poimka, np. şi taur sei-tü du, käuva zaņ pihpäl „ucieka tam, gdzie pieprz rośnie” – dosłownie „on ucieka to-miejsce do, które-w rośnie pieprz”.
Innym sposobem tworzenia zdania podrzędnego jest objęcie go spójnikami käi … ni – jednak w przeciwieństwie do powyższych sposobów, należy wskazać explicite, która część zdania podrzędnego jest zastępowana przez wyraz określany, przez zastąpienie jej rzeczownikiem ou z odpowiednim klasyfikatorem – w tym przypadku, powyższy przykład będzie brzmiał şi taur sei-tü du, käi zaņ pihpäl ou-tu va ni, dosłownie „on ucieka to-miejsce do, które rośnie pieprz ono-miejsce w”.
_________________
Uch, w następnym poscie omówię modyfikatory zdaniowe, oraz oznaczanie (gramatycznego) czasu. A liczebniki to kiedy indziej ;P.
Ostatnio zmieniony przez Vilén dnia Czw 23:25, 01 Paź 2009, w całości zmieniany 3 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Kwadracik
PaleoAdmin
Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 48 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Skierniewice
|
Wysłany: Pią 0:40, 02 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Cytat: | Liczebniki działają jak i w każdym innym języku, nie wiem czego po nich specjalnego oczekujesz . |
A nie wiem, jakiejś interakcji z klasyfikatorami?
Cytat: | [1] Pidżynowo, conie? |
Hehehe.
Ps. Cholerne pogrubione "ä" wyświetla mi się jakby miało kreskę poziomą, miałem aż spytać co ma oznaczać
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Kwadracik dnia Pią 0:42, 02 Paź 2009, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Pią 7:47, 02 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Kwadracik napisał: | A nie wiem, jakiejś interakcji z klasyfikatorami? :P |
E… nie ma żadnej, to nie chiński ;p.
Jakoś to złożenie mi się niegdyś spodobało ;p.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Luxarus
Dołączył: 22 Lis 2008
Posty: 353
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Rowy, Polska
|
Wysłany: Sob 18:08, 03 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Moje pierwsze wrażenie to jakiś taki turecko-chiński xD ale fajne, nie powiem.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Sob 18:30, 03 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Luxarus napisał: | Moje pierwsze wrażenie to jakiś taki turecko-chiński xD ale fajne, nie powiem. |
No i słuszne wrażenie, bo to moje dwie największe inspiracje pod względem fonologii. Z kolei co do gramatyki… cóż, klasyfikatory to inspiracja z języków Bantu (gdzie także zmiana znacznika klasy może zmieniać znaczenie słowa, np. Motswana „członek Tswana”, Setswana „język Tswana”, Botswana „kraj Tswana”), liczba mnoga jest niepamiętamskąd, konstrukcja posesywna jest ukradziona z tureckiego, rzeczownik yümi z Bislama, a uniwersalne spójniki zdania podrzędnego to bezczelna kradzież z Logsanu [1] ;P.
A słownictwo to kradzież ze wszystkiego, zależy co mi się podoba.
[1] Oui, kä to z grubsza odpowiednik logsańskiego cu, a käi … ni to odpowiednik ce … je. Co najśmieszniejsze, zdałem sobie z tego dopiero wczoraj sprawę.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Hapana Mtu
Dołączył: 13 Lip 2007
Posty: 770
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 7 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Warsina, Weneda
|
Wysłany: Sob 18:35, 03 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Paweł Ciupak napisał: | konstrukcja posesywna jest ukradziona z tureckiego |
Jakoś nie widzę zbytniego podobieństwa. Zresztą turecki ma kilka konstrukcji posesywnych.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Sob 18:48, 03 Paź 2009 Temat postu: |
|
|
Hapana Mtu napisał: | Jakoś nie widzę zbytniego podobieństwa. |
No, jeżeli dla ciebie -yi dołączane do wyrazu posiadanego (zamiast posiadającego) nie jest podobne to tureckiego -(s)i / -(s)ı dołączanego do wyrazu posiadanego…
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|