|
Conlanger Polskie Forum Językotwórców
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Miasto Ogrodów
|
Wysłany: Wto 10:35, 23 Lis 2010 Temat postu: Język nanga |
|
|
Po dłuższej przerwie powracam z nowym językiem a priori. Od dłuższego czasu leżało mi ich kilka niedopracowanych, ale większość uważam za niezbyt udane. Jeden tylko uznałem za ciekawy i niedawno postanowiłem go dokończyć, ale uświadomiłem sobie ze zgrozą, że zapiski o nim miałem w starym zeszycie, który w wakacje wyrzuciłem. Otrząsnąwszy się z tej tragedii, przypomniałem sobie co nieco, a resztę zrobiłem od nowa, i oto jest - język nanga, co tradycyjnie znaczy po prostu "język". Pierwotnie miał on być częścią nierozwijanego już przeze mnie świata Mantyonu jako język jednego z prymitywnych plemion żyjących na południu kontynentu. W założeniu miał też przypomianać języki australijskie (np. klasyfikatory dziwnie przypominają dyirbal[1]), ale jak wygląda w efekcie, oceńcie sami.
Na dziś tylko fonetyka, na przymiotnik nie mam już czasu.
FONETYKA
Zasób fonemów w nanga jest dość ubogi.
- Samogłoski
System samogłosek jest nietypowy, mianowicie zawiera wyłącznie opozycje wysoka-niska.
Spółgłoski
Kod: | m ɳ ɲ ŋ
p b ʈ ɖ c ɟ k g ʔ
s ħ
ɾ ʀ
w j
|
- Alofonia:
- /ɾ/ w wygłosie ma wartosć /l/
- /ŋ/ w nagłsie ma wartość [g]
- spółgłoska nosowa w sąsiedztwie zwartej upodabnia się do niej pod względem miejsca artykulacji
Sylaba może mieć budowę CV lub CVC, ale na jej końcu może stać tylko spółsłoska płynna. Większość morfemów, zwłaszcza semantycznych, jest wielozgłoskowa.
- Zapis
Aa - /ɐ/
Bb - /b/
Dd - /ɖ/
Dy dy - /ɟ/
Ee - /ɘ/
Gg - /g/
Hh - /ħ/
Ii - /ɪ/
Kk - /k/
Mm - /m/
Nn - /ɳ/
Ny ny - /ɲ/
ŋ - /ŋ/
Pp - /p/
Rr - /ɾ/, /l/
Ss - /s/
Tt - /ʈ/
Ty ty - /c/
Ww- /w/
Xx - /ʀ/
Yy - /j/
' - /ʔ/
[1] - Z trudnością powstrzymałem się przed wprowadzeniem klasy nominalnej "teściowa i niebezpieczne zwierzęta"...
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez spitygniew dnia Wto 10:37, 23 Lis 2010, w całości zmieniany 2 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Vilén
Gość
|
Wysłany: Wto 11:04, 23 Lis 2010 Temat postu: Re: Język nanga |
|
|
spitygniew napisał: | System samogłosek jest nietypowy, mianowicie zawiera wyłącznie opozycje wysoka-niska.
|
O, marszalski widzę ;p.
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Feles
Administrator
Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 21 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Wto 13:01, 23 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Cytat: | - /ɾ/ w wygłosie ma wartosć /l/ |
Ral'ęmyt?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Miasto Ogrodów
|
Wysłany: Śro 11:33, 24 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Milya0 napisał: | Ral'ęmyt? |
Że... co?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Feles
Administrator
Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 21 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Śro 13:01, 24 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Że ęmucki.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Z grodu nad Sołą
|
Wysłany: Czw 17:05, 25 Lis 2010 Temat postu: Re: Język nanga |
|
|
spitygniew napisał: |
System samogłosek jest nietypowy, mianowicie zawiera wyłącznie opozycje wysoka-niska.
|
OK, z tym że takie systemy samogłoskowe mają tendencję do współwystępowania z fonemiczną palatalizacją, welaryzacją czy labializacją spółgłosek...
Ale retrofleksyjne zwarte (cokolwiek to znaczy) bez zwykłych alweolarnych czy zębowych?
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Czw 17:05, 25 Lis 2010, w całości zmieniany 1 raz
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Feles
Administrator
Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 21 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Czw 17:29, 25 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Cytat: | OK, z tym że takie systemy samogłoskowe mają tendencję do współwystępowania z fonemiczną palatalizacją, welaryzacją czy labializacją spółgłosek... |
Patrz: malinowski.
Musi być czynnik blokujący ekspansję samogłosek na boki, np. owa koartykulacja. Inaczej zadziała dążenie kontrastu.
Cytat: | Ale retrofleksyjne zwarte (cokolwiek to znaczy) |
Zapewne to, co znaczyło pierwotnie - głoski cerebralne, wypowiadane z wygięciem języka w tył. Może niekoniecznie subapikalne, ale może apiko-palatalne czy lamino-palatalne (takie są w ahtialańskim chyba). M.in. dlatego nie lubię powszechnego znaczenia retrofleksyjności, że "laminal retroflex" oznacza laminalny zadziąsłony, nie laminalny retrofleksyjny/cerebralny.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Canis
Administrator
Dołączył: 07 Kwi 2006
Posty: 2381
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 36 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Czw 17:32, 25 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Milya0 napisał: | Cytat: | Ale retrofleksyjne zwarte (cokolwiek to znaczy) |
Zapewne to, co znaczyło pierwotnie - głoski cerebralne, wypowiadane z wygięciem języka w tył. Może niekoniecznie subapikalne, ale może apiko-palatalne czy lamino-palatalne (takie są w ahtialańskim chyba). M.in. dlatego nie lubię powszechnego znaczenia retrofleksyjności, że "laminal retroflex" oznacza laminalny zadziąsłony, nie laminalny retrofleksyjny/cerebralny. |
Po pierwsze primo, [link widoczny dla zalogowanych]
Po drugie primo, [link widoczny dla zalogowanych].
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Z grodu nad Sołą
|
Wysłany: Czw 17:39, 25 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
Milya0 napisał: | Cytat: | OK, z tym że takie systemy samogłoskowe mają tendencję do współwystępowania z fonemiczną palatalizacją, welaryzacją czy labializacją spółgłosek... |
Patrz: malinowski.
|
Patrz: ubychski, arrernte, marszalski itd.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Miasto Ogrodów
|
Wysłany: Pon 11:21, 29 Lis 2010 Temat postu: |
|
|
pittmirg napisał: | OK, z tym że takie systemy samogłoskowe mają tendencję do współwystępowania z fonemiczną palatalizacją, welaryzacją czy labializacją spółgłosek... |
Właśnie sam się kapnąłem, kiedy próbowałem wymówić coś w tym języku, i za Chiny nie umiałem tych samogłosek rozróżnić. ;p Dlatego wprowadziłem inne zjawisko: system w nanga dąży do zróżnicowania samogłosek poprzez ich oddalenie, zauważcie, że zamiast /ɨ/ jest /ɪ/, /ɘ/ też jest trochę cofnięte w kierunku [ɤ].
Dobra, to teraz czas na gramatykę. Macie to przeczytać uważnie, bo moim skromnym zdaniem to mój najciekawszy dotychczasowy konlang. ;p
Wiadomości ogólne
Nanga jest językiem aglutynacyjnym, z pewną domieszką ablautu samogłosek. Dominuje postpozycja i lewogłowowość. Ciekawe są stosunki morfosyntaktyczne, jako że występuje system aktywno-trójdzielny, lecz aktywność jest "rozszczepiona", tzn. występuje tylko w trzeciej osobie.
Nie ma większej różnicy między czasownikiem i rzeczownikiem (mogą przyjmowacwiele wspólnych końcówek) oraz przymiotnikiem i przysłówkiem.
Czasownik i rzeczownik mają trzy liczby: pojedynczą, mnogą małoilościową i mnogą wieloilościową. Użycie tej ostatniej nie jest zobligowane ściśle, zależy to od odczucia użytkownika i kontekstu (np. pięć mrówek zostałoby uznane za "mało", ale pięć lwów - pewnie jako "dużo").
Składnią jest AVP (A -obiekt aktywny, P - obiekt nieaktywny).
Klasyfikatory
Rzeczownik posiada cztery klasy, które to rozroznienie obecne jest jednak tylko w przypadku klasyfikatorów. Do klasy pierwszej należą mężczyźni z plemienia użytkowników języka, do drugiej - kobiety, zwierzęta, jadalne rosliny i obcoplemieńcy, do trzeciej - dzieci, rośliny niejadalne i przedmioty martwe[1], do czwartej - duchy (a także gdy mówimy o zmarłych ludziach), siły natury oraz abstrakcje.
Kod: | Klasa Lp. Lm.I Lm.II
I diŋ dime didim
II del deme dedel
III da dam dada
IV de'e de'em dede |
Klasyfikator stawia się po rzeczowniku. Najogólniej oznacza on temat/emfazę. W zdaniach neutralnych pod względem nacisku, stawia się go po podmiocie, gdy stawiamy nacisk na inny rzeczownik - po nim samym. Jednak choć jeden rzeczownik będący podmiotem lub dopełnieniem musi go posiadać, czyli np. kiedy stawiamy emfazę na okolicznik, podmiot też przyjmuje klasyfikator, tak samo gdy podmiot jest w 1.lub 2. osobie, klasyfikator jest po dopełnieniu, choćby nie było zaznaczane emfazą.
W przypadku podmiotu/dopełnienia zbiorowego, klasyfikator otrzymuje rzeczownik najwyższy w hierarchii (kl. I > kl. II > kl. III > kl. IV).
Rzeczownik
Rzeczownik w nanga posiada siedem przypadków.
- Inactivus -Ø
Oznacza nieaktywny podmiot zdania nieprzechodniego, np.:
Deŋkenyi mebe da wapadyem. - Dom stoi na wzgórzu.
- Activus-genitivus – -ye
Ma dwie funkcje – oznacza aktywny podmiot zdania nieprzechodniego lub przechodniego, a także dopełniacz w wyrażeniach, gdzie posiadacz nie jest obiektem rzeczywiście posiadającym (więcej: patrz w akapicie „posiadanie”)np.:
Keraye dam sime. - Dzieci biegną.
- Accusativus – -xa
Oznacza dopełnienie bliższe lub dalsze zdania przechodniego (w zdaniach podwójnie przechodnich, pacjens jest oznaczany przez narzędnik, patrz niżej), np.
Yarye diŋ tyaxaneme hinymeme di'axa. - Mężczyzna zobaczył lecące ptaki.
Yarye diŋ tyawimeme ranyaxa bitibi.- Mężczyzna dał kobiecie rybę (dosł. "Mężczyzna obdarowal kobietę rybą").
- Locativus -dyem
Oznacza położenie odpowiadając polskim „w” lub „na”; używany z rzeczownikami pozycyjnymi dla określania bardziej skomplikowanych relacji przestrzennych (patrz: określanie położenia), np.:
Deŋkenyi mebe da wapadyem. - Dom stoi na wzgórzu.
- Instrumentalis-comitativus – -bi
Końcówka ta jest identyczna z sufiksem imiesłowów współczesnych czasowników. Posiada kilka funkcji: określa narzędnik oraz pacjensa w zdaniach podwójnie przechodnich, odpowiada polskiemu przyimkowi „z (kimś)”, a także zastępuje spójnik „i” (z wyjątkami, patrz niżej), np.:
Kerebaye di tyakereneme 'apexa pinbi. - Myśliwy upolował gazelę włócznią.
Yarye dityawimeme ranyaxa bitibi. - Mężczyzna dał kobiecie rybę.
Mennyi yar diŋ pexenyibi mebedyem. - Mężczyzna mieszka ze swoją żoną w domu.
Mennyi yar diŋ pexenyibi del mebedyem - Mężczyzna i jego żona mieszkają w domu (zauważ zmianę znaczenia zależną od obecności klasyfikatora!).
- Postessivus[2] – -geba
Końcówka ta jest identyczna z sufiksem imiesłowów uprzednich. Odpowiada polskiemu spójnikowi „i” gdy chcemy zaznaczyć, że obiekty wykonywały jakąś czynność (lub ulegały jej) w odstępstwie czasowym, np.
Babageba pan tyakereneme ‘apexa deme. - Ojciec i syn upolowali gazele (tzn. najpierw ojciec, potem syn).
- Casus generalis – -ŋar
Trudno określić rolę tej końcówki. Używa się jej w zdaniach takich jak „Boli mnie głowa”, „Boję się psów”, „Lubię owoce”, „Cieszę się z tego”, „Interesują mnie języki” i podobnych (głównie, jak widać, jako dopełnienie bliższe w zdaniach nieprzechodnich). Ma też drugą ważną funkcję w zdanich z czasownikami ruchu (patrz więcej: Określanie położenia)
Posiadanie
Posesywność określa się na dwa sposoby, zależnie od tego czy posiadacz gramatyczny jest rzeczywistym "właścicielem" obiektu w rzeczywistości (ang. inalienable posession) czy też nie (ang. alienable posession).
W pierwszym przypadku, używamy końcówki posiadacza (nb. identycznej z koncówką osobową czasownika):
1sg. -'ade
2sg. -tya
1pl I -'em
2pl I -re
1pl II -'im
2pl II -rere
3sg. -nyi
3pl. -nye
Np.: dom mężczyzny - mebenyi yar ("dom-jego mężczyzna").
W przypadku drugim, używamy końcówki activusa-genitivusa, np.:
meme yarye - matka mężczyzny
daran 'iye - wódz plemienia
Nanga nie posiada czasownika "mieć". Zamiast tego, używa się specjalnej konstrukcji, różniącej się trochę dla obu typów posiadania :
Mężczyzna ma dom - yarye diŋ mebe many (mężczyzna-ACT.GEN CLAS dom-Ø; jest
Mężczyzna ma matkę - Memeye yar diŋ many (matka-ACT.GEN mężczyzna-Ø; CLAS jest)
Zauważ jak ważne jest odpowiednie umieszczenie klasyfikatora.
Określanie położenia
Rózne jest ono dla czasowników ruchu i pozostałych.
W przypadku czasowników nie okreslających ruchu używa się tzw. rzeczowników przyimkowych[3] w miejscowniku, z wyjątkiem "w" lub "na", gdzie mamy po prostu końcówkę locativusa:
Dziecko jest w domu - Many kera da mebedyem).
Dziecko stoi przed domem - Deŋkenyi kera da mebe ganyidyem (dosł. "stoi dziecko dom twarz-jego-LOC").
W przypadku czasowników ruchu, dodajemy do nich odpowiedni przyrostek ruchu (mniej więcej coś jak polskie przedrostki, np. wy-chodzić) oraz rzeczownik w casus generalis, np.:
Dziecko idzie do domu - Kera da xeŋime mebeŋar (dosł. "dziecko idzie-do dom-OBL").
Oczekuje komentarzy.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez spitygniew dnia Pon 10:10, 03 Sty 2011, w całości zmieniany 7 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Miasto Ogrodów
|
Wysłany: Czw 20:56, 02 Gru 2010 Temat postu: |
|
|
Że tak spytam, interesuje to w ogóle kogoś? Bo nie wiem, czy opłaca mi się wrzucać czasownik.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Artaxes
Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2009
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 11 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Aryanam Vaej
|
Wysłany: Czw 21:17, 02 Gru 2010 Temat postu: |
|
|
spitygniew napisał: | Że tak spytam, interesuje to w ogóle kogoś? Bo nie wiem, czy opłaca mi się wrzucać czasownik. |
Ależ wrzucaj, czytam Twoje idee z zainteresowaniem. Inni pewnie też czytają, tylko może boją się spamować.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
jasnysfinks
Dołączył: 04 Paź 2006
Posty: 376
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 5/5
|
Wysłany: Czw 13:54, 30 Gru 2010 Temat postu: |
|
|
Ten język wygląda jak mieszanka indiańskich z Bantu. a w sumie języków aktywnych jest na forum i w realu tak mało ze tworząc taki zyskujesz uznanie
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez jasnysfinks dnia Czw 13:59, 30 Gru 2010, w całości zmieniany 2 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Miasto Ogrodów
|
Wysłany: Pią 12:58, 14 Sty 2011 Temat postu: |
|
|
Dobra, wreszcie obiecany dawno czasownik, ale najpierw jeszcze coś o rzeczowniku, mianowicie o liczbie mnogiej. Jak przystało na język aktywny, sufiks pluralu przyjmują tylko rzeczowniki żywotne. Jest ich dwa: -ken dla grupy rzeczowników określonych będącej częścią większej całości, oraz -hi dla rzeczowników zbiorowych. Na przykład: kembeken "kilku określonych członków plemienia"; kembehi "plemię użytkowników nangi". (Warto dodać, że nanga nie posiada ogólnego określenia dla człowieka, za to dwa osobne słowa dla swoich i obcych). Nie używa sięich w towarzystwie liczebników.
CZASOWNIK
Czasownik w nandze posiada: cztery bądź pięć (w przypadku czas. mobilnych) aspektów, sześć czaso-trybów, trzy osoby i trzy liczby oraz trzy stopnie ewidencjalności.
OSOBA
Forma czasownika w przypadku pierwszej i drugiej osoby wyraża w sobie zarówno agensa, jak i pacjensa.
W kolumnie po lewej sąosoby agensa, w wierszu u góry - pacjensa.
Kod: | 1.sg. 2.sg. 1.pl.I 2.pl.I 1.pl.II 2.pl.II 3/sg/3.pl
1sg. -'ade -wama -ma -'awa -mama -'awam -'ade
2.sg. -tyine -tya -tyima ----- -tyama ------ -tya
1.pl.I ---- -peme -'eme -wima ----- -wima(ma) -'eme
2.pl.I -rany -wese -re -wese ------ -re -wese
1.pl.II ---- -pam ------- -wim -'im -wim(im) 'im
2.pl.II -rany -wese ------ -wese -rere -wese -wese
3.sg/3.pl. -me (akt.)
-nyi/nye (nieakt.) |
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez spitygniew dnia Wto 12:10, 22 Lut 2011, w całości zmieniany 4 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|