Conlanger

Toivo

Wystarczy wkleić do okienka "szybka odpowiedź" na dole. Ale moim zdaniem również to bezsens.

bandziol20

jestem za otwarciem archiwów z językiem zimnym Cool

Dynozaur

Z różnymi przerwami, toczę ze sobą dalej batalię o gramatykę języka zimnego.

I mam pytanie. Czy możliwe jest takie gramatyczne dziwo:

Liczba podwójna i mnoga ewoluują w mnogą określoną (używającą prasłowiańskich form liczby podwójnej) i mnogą nieokreśloną (używającą form liczby mnogiej). Ta pierwsza byłaby używana, kiedy mówimy o jakiejś odpowiedniej ilości czegoś, lub o jakiejś określonej grupie, kiedy "wiemy" ile czego jest. Ta druga jest bardziej ogólna - odnosi się ogólnie do rzeczy, zwłaszcza licznych, kiedy trudno określić liczebność.

Określona - Wczoraj upiekłem i zjadłem trzy koty.
Nieokreślona - Koty to niezwykle miłe stworzenia.

Jako, że jest to pomysł nowatorski, w 100% mój - od razu ciśnie się pytanie - czy istnieje coś podobnego w jakimś natlangu?

Aha, i w czasownikach 1. i 2. osoby oraz rzeczach typu jednostki (miary, waluty itd.) byłaby wciąż liczba podwójna i mnoga (ogólna) - gdyż w tych przypadkach obecność dwóch liczb mnogich byłaby bezsensowna.

Czy takie coś jest możliwe?

Hapana Mtu

pittmirg

Dynozaur

Dynozaur

BAMP!

Kto się domyśla, co może oznaczać słowo nebezjiſteſatiſtvinų w zimnym?

Dla informacji, zbitkę -zj- w bezj- czyta się jako "ż".

Dynozaur

BAMP 2

Coby uciszyć na chwilę RWHâ, który się strasznie domagał, bym ujawnił coś z zimnego - nareszcie ujawnię coś, co napisałem już dawno temu, ale dzisiaj poprawiłem błędy i doprowadziłem do ostetecznego stanu, dopisałem to i owo.

UWAGA! To co zaraz stanie przed waszymi oczami jest brzydkie i krzywe, ponieważ nie ma tabelek i jest przekopiowane z Losedowsowskiego Notepada. Będziecie musieli sobie to uporządkować w swoich głowach.

---------------------------------

Deklinacja rzeczowników

Język zimny zachował bardzo archaiczny model deklinacji rzeczowników z trzema liczbami. Jednak, i tu zaszło sporo innowacyj. Najważniejsza to to, że liczby podwójna i mnoga zmieniły swoje zastosowanie. Dawne formy liczby podwójnej stały się tzw. liczbą mnogą określoną (używaną razem z liczebnikami oraz w przypadku określonego zbioru), a formy liczby mnogiej mają funkcję uogólniającą, a także używane są z liczebnikami nieokreślonymi (np. wiele, mało itp.). Niektóre paradygmata zanikły całkowicie (np. męski I-tematowy połączył się z JO-tematowym, U-tematowy z O-tematowym), zdarzały się też przejścia pojedynczych rzeczowników z jednego paradygmatu do drugiego, a także zmiany końcówek (np. w rzeczownikach zakończonych na -i, w których zimna wokalizacja jeru spowodowałaby homofonję Nom. sing. oraz plur. powstała nowa końcówka liczby mnogiej -je). Zanikł też wołacz, pozostawiając jednak po sobie nieliczne relikta.

Rzeczowniki żeńskie

A-temat - np. draga (droga)
sing. pl. def. pl. indef.
N draga drazə dragy
G dragy dragu drag
D drazə dragama dragam
A dragą drazə dragy
I dragoį dragama dragami
L drazə dragu dragah

JA-temat - np. zemja (ziemia)
sing. pl. def. pl. indef.
N zemja zemi zemə
G zemə zemju zemi
D zemi zemjama zemjam
A zemį zemi zemə
I zemį zemjama zemjami
L zemi zemju zemjah

Rzeczowniki żeńskie z tematami zakończonymi na -ṡ, -ż, -ċ, -c, -z (tylko z PS *dz) (np. duẛa) odmieniają się w ten sam sposób, z tym że:
-w Acc. sing. przyjmują końcówkę -ą
-w Ins. sing. przyjmują końcówkę -eį
-w Gen. pl. indef przymują końcówkę zerową (dotyczy tylko tematów na -ṡ, -ż, -ċ)
-Nie występują zbitki -ṡj-, -żj-, -ċj-, -cj-, -zj- (jota zanika)

I-temat - np. koſti (kość)
sing. pl. def. pl. indef.
N koſti koſtje koſtje
G koſti koſtju koſtij
D koſti koſtima koſtim
A koſti koſtje koſtje
I koſtį (!) koſtima koſtimi
L koſti koſtju koſtih

-Wykrzykniczek dostawiony, coby nikt ogonka nie przeoczył. Nie ma legko!
-Rzeczowniki odmieniane po temu wzoru są żeńskie, poza nielicznymi wyjątkami (np. pąti, ągli), które w liczbach mnogich i tak przyjmują żeńskie modyfikatory [np. dobrami pątimi]).
-Nielicznie rzeczowniki męzkie I-tematowe przyjmują w Ins. sing. końcówkę -im.

Ū-temat - np. crkųvi (cerkiew, kościół)
sing. pl. def. pl. indef.
N crkųvi crkųvje crkųvje
G crkųve crkųvu crkųv
D crkųvi crkųvama crkųvam
A crkųvi crkųvje crkųvje
I crkųvį crkųvama crkųvami
L crkųve crkųvu crkųvah

Tą odmianą odmieniają się wszystkie rzeczowniki żeńskie zakończone na -ųvi.

-----------------
Rzeczowniki męskie

O-temat - np. grad (miasto)
sing. pl. def. pl. indef.
N grad grada gradi
G grada gradu grad
D gradu gradoma gradom
A grad grada grady
I gradum gradoma grady
L gradə gradu gradəh

JO-temat - np. goſti (gość, pierwotnie I-temat)
sing. pl. def. pl. indef.
N goſti goſtja goſtje
G goſtja goſtju goſti
D goſtju goſtjema goſtjem
A goſti goſtja goſtə
I goſtim goſtjema goſti
L goſti goſtju goſtih

Rzeczowniki męzkie z tematami zakończonymi na -ṡ, -ż, -ċ, -c, -z (tylko z PS *dz) (np. mąż, otici) odmieniają się w ten sam sposób, z tym że:
-W Nom. pl. indef. nieokreślonej przyjmują końcówkę -i (tylko tematy na -ṡ, -ż, -ċ, mające końcówkę zerową w Nom. sing.)
-Nie występują zbitki -ṡj-, -żj-, -ċj-, -cj-, -zj- (jota zanika)

N-temat - np. kameni (kamień)
sing. pl. def. pl. indef.
N kameni kamenje kamene
G kamene kamenu kamen
D kameni kamenima kamenim
A kameni kamenje kamene
I kamenim kamenima kamenimi
L kamene kamenu kamenih

Ten typ deklinacji mają rzeczowniki męskie zakończone na -eni, a także rzeczownik "dini" (dzień) - dini, dine, dini itd.

--------------
Rzeczowniki nijakie

O-temat - np. bydlo (mieszkanie)
sing. pl. def. pl. indef.
N bydlo bydlə bydla
G bydla bydlu bydl
D bydlu bydloma bydlom
A bydlo bydlə bydla
I bydlum bydloma bydly
L bydlə bydlu bydləh

JO-temat - np. morje (morze)
sing. pl. def. pl. indef.
N morje mori morja
G morja morju mori
D morju morjema morjem
A morje mori morja
I morim morjema mori
L mori morju morih

---------
Specjalne odmiany (z elementem rozszerzeniowym)

R-temat - np. mati (matka) - żeńskie
sing. pl. def. pl. indef.
N mati materi materi
G matere materu mater
D materi materima materim
A materi materi materi
I materį materima materimi
L materi materu materih

S-temat - np. ſlovo (słowo) - nijakie
N ſlovo ſloveſə ſloveſa
G ſloveſe ſloveſu ſloves
D ſloveſi ſloveſima ſloveſim
A ſlovo ſloveſə ſloveſa
I ſloveſim ſloveſima ſloveſy
L ſloveſe ſloveſu ſloveſih

N-temat - np. vrəmę (czas) - nijakie
sing. pl. def. pl. indef.
N vrəmę vrəmenə vrəmena
G vrəmene vrəmenu vrəmen
D vrəmeni vrəmenima vrəmenim
A vrəmę vrəmenə vrəmena
I vrəmenim vrəmenima vrəmeny
L vrəmene vrəmenu vrəmenih

NT-temat - np. jagnę (jagnię) - nijakie
sing. pl. def. pl. indef.
N jagnę jagnętə jagnęta
G jagnęte jagnętu jagnęt
D jagnęti jągnetima jągnętim
A jagnę jągnętə jagnęta
I jagnętim jągnętima jagnęty
L jagnęte jagnętu jagnętih

---------

Odmiana nieregularna (relikt U-tematu): ſyn (syn)
sing. pl. def. pl. indef.
N ſyn ſyny ſynove
G ſynu ſynovu ſynov
D ſynovi ſynoma ſynom
A ſyn ſyny ſyny
I ſynum ſynoma ſyny
L ſynu ſynu ſynəh

Tak odmienianych rzeczowników jest jeszcze trzy (np. vol [wół], dom [dom], pol [pół]), zakonserwowanych w skutek częstości użycia. Wszystkie inne rzeczowniki tej grupy weszły do paradygmatu O-tematowego.

Odmiana nieregularna (mieszana): oko (oko)
sing. dual pl.
N oko oċi oċeſa
G oċeſe oċu oċes
D oċeſi oċima oċeſim
A oko oċi oċeſa
I oċeſim oċima oċeſy
L oċeſe oċu oċeſih

W taki sam sposób odmienia się uho - (gen. uẛeſe). Rzeczowniki te, jako występujące w parach, rozróżniają liczbę podwójną i mnogą (bez kryterjum określoności). W liczbie pojedynczej i mnogiej odmieniają się tak, jak wszystkie S-tematowe. Odmiana liczby podwójnej jest I-tematowa. W liczbie podwójnej rzeczowniki te przyjmują żeńskie modyfikatory (np. kraſnama oċima).

Odmiany wyjątkowe w liczbie mnogiej nieokreślonej:
-nin -teli -ari
N grazane prjatele rybare
G grazan prjatel rybar
D grazanjem prateljem rybarjem
A grazany prjatelə rybarə
I grazany prjately rybary
L grazanih prjatelih rybarih

-Tak odmieniają się rzeczowniki męzkie zakończone na -nin, -teli, -ari. W pozostałych liczbach odmieniają się one wg odmiany JO-tematowej (-teli, -ari) i O-tematowej (-nin, z tym że sufiks -in jest gubiony we wszystkich przypadkach oprócz Nom. i Acc. sing. [innowacja zimnego]).

CENNE UWAGI:

Niektóre rzeczowniki (np. te występujące w parach, w których znaczenie ma dokładna ilość [np. jednostki miar] oraz inne rzeczowniki, w których obecność dwóch liczb mnogich nie ma sensu) oraz wszystkie liczebniki (np. desęti, pol, tysęci, tųma) używają form liczb mnogiej określonej jako podwójnej, a nieokreślonej jako mnogiej - np. jedina noga, dvə nozə, trje nogy. W tym wypadku jest tylko jedna liczba mnoga, bez rozdzielenia na określoną/nieokreśloną. Wbrew pozorom, ten typ morfologiczny wciąż jest jako-tako produktywny.

Należy też nadmienić, że w języku zimnym dużą produktywnością odznacza się paradygmat S-tematowy nijaki (p. ſlovo). Wiele rzeczowników nijakich, odmieniających się pierwotnie O-tematowo (jak bydlo) przeszło do paradygmatu S-tematowego. Przykładem tego jest məſto (miejsce), pierwotnie odmieniane məſto - gen. məſta, dziś odmienia się məſto, gen - məſteſe.

Reliktowe formy wołacza mają nielicznie rzeczowniki (np. Bog - voc. Boże), a także teoretycznie wszystkie rzeczowniki żywotne zakończone na -ici, -ica (np. otici [ojciec] - Voc. otiċe, rodica [rodzicielka] - Voc. rodice). Pełniejsza lista kiedy indziej.

---------------------------------

Zimny ma to do siebie, że jest językiem bardzo regularnym. Dlatego powinien być bardzo przyjemny i prosty w uczeniu.

Co sądzicie?

spitygniew

Nadchodzi koniec świata.

Dynozaur

bandziol20

Eureka ! It's alive ! język zimny żyje ! Alleluja ! Surprised

Feles

Rozmroził się/ rozhibernował się. Smile