Conlanger

Kwadracik

Jak mówi tytuł - jak wyglądają w waszych językach, jeśli są, odmiany nie tyle geograficzne, co związane ze statusem / wykształceniem / przynależnością / kulturą mówiących lub potocznością / oficjalnością wypowiedzi? No dobra, ewentualne ciekawe dialekty też mogą być.

W Selenie, a w zasadzie w Al-Dar, funkcjonuje sposób mówienia typowy dla "niższych" klas społecznych, zwykle pochodzących z Trójkąta (slumsów), określany często jako dartang ("język miasta") albo morêtang ("język ulicy"). Fonologicznie rzecz biorąc, jest podobny do formy oficjalnej Al-Dar, ale z kilkoma cechami:

- Upraszczanie segmentów /ij uw/ do /j w/ w sylabach nieakcentowanych, cecha rozprzestrzeniona niemal na cały potoczny veltang z Al-Dar. I tak mamy np. "wolność" - lidêyu [ˈlidju] zamiast [ˈlidiju], albo "zamyka" - serêwe [ˈsɛrwɛ] zamiast [ˈsɛruwɛ]
- Nieme /h/, np. "(to) powietrze" - al hal - jest wymawiane [al ˈal] zamiast [al ˈhal]
- Słabe spółgłoski, szczególnie /ɨ/ [i] na końcu wyrazu, znikają, np. "ulica jest" - morî aye - jest wymawiane [ˈmɔr ajɛ] zamiast [ˈmɔri ajɛ]
- Gdzie indziej, niekacentowane /ɨ/ również bardzo czesto wypada, dlatego np. wariantem morêtang jest mortang
- Jako rezultat powyższych, na końcu sylaby może stać np. niespotykane nigdzie indziej /v/, które w wymowie jest bardzo krótkie, a często przechodzi w [f] lub po prostu wydłuża poprzednią samogłoskę - np. "nowość" navî [naf] lub [naː] zamiast [navi]

Poza tym, dla fonologii "dartangu" charakterystyczne są inne cechy dialektu al-Dar, jak welaryzacja /l/ na końcu sylaby, wydłużanie /ŋ/ do [ŋg] przed samogłoskami, czy "przeskok" wygłosu do nagłosu kolejnej sylaby jeśli zaczyna się ona od samogłoski.

W wymowie oficjalnej veltangu rodzajnik al w nazwach własnych jest zawsze zachowywany, w dialektach potocznych natomiast jest skracany jak wszędzie indziej. I tak w dartangu mamy i'l Darês (do al-Dar) zamiast i al Darês.

Wreszcie, najciekawsza chyba cecha dartangu to długie formy opisowe stojące po rodzajniku i przed rzeczownikiem. Żeby podać przykład:

Al nan ververu ratura wari gingine i'l tarkai nan nêknêke hanês.
"(ten) go widziałem wczoraj mężczyzna wszedł do (tego) starego go kupił domu".

Zamiast oficjalnego:

Al wari, tar wa ververu ratura, gingine i'l tarkai hanês, tar nêknêke.
"(ten) mężczyzna, którego (ja) widziałem wczoraj, wszedł do (tego) starego domu, który kupił".

Poza veltangiem, ale dalej w świecie Jawy... w nissajskim jednym z cech potocznych form wypowiedzi jest tworzenie długich form czasownikowych od rzeczowników, zwykle o znaczeniu wymyślonym na poczekaniu. Żeby użyć przykładu, którego kiedyś już użyłem:

Kor nissaimmekkohel ze! - "Nie 'nissajuj' mnie!", tj. "Nie określaj mnie słowem 'nissai' (co jest uznawane za obraźliwe w nissajskim, jako że słowo nissai pochodzi z veltangu)"

Marusza Trollsdottir

U mnie najbardziej rzuca się w oczy grupa języków urskich, które około VIII wieku Cesarstwa stanowiły liczne "miszmasze" języków haravskich i leńskich (jeszcze nie dopieszczone; na razie robię genezę). Ich status zmienia się w momencie przyjęcia itereš jako języka liturgii - w efekcie powstają dialekty (tylko) z naleciałościami z wyżej wymienionych grup językowych.

Poza tym (co najmniej) trzy języki nauki: Kaeraumoi, itereš i żewielnicki.

Języki z grupy żewielnickiej (oprócz żewielnickiego i Mowy Lasu) to dwa wielkie kompleksy etnolektów, wewnętrznie nawzajem prawie zrozumiałych (niczym słowiański na etapie rozpadu), lecz różnych dla każdego mikroregionu.