Conlanger

Kamil M.

Hm, hm. Będę nad tem myślał. Jest jeszcze opcja trzech długości samogłosek (estoński, biblijny hebrajski), ale to się zobaczy.
<hr>
Ok. Zapis. Sprawa dość prosta, bo obowiązuje zasada - jeden fonem, jeden znak.

Spółgłoski
/p b t d k g/ p b t d c g
/f v θ s z x h/ f v þ s z x h
/ʧ ʤ/ ċ ġ
/m n/ m n
/r l j/ r l y

Samogłoski
/a ɛ ɔ i u/ a e o i u
/ə e o ɪ ʊ/ ă ĕ ŏ ĭ ŭ
/æ œ ø ɨ y/ ä ë ö ï ü

Toivo

Kamil M.

Tak, [ɛ] do [e].
Czemu ë jest dziwne?
I czemu wszystko jest nielogiczne?

PS Nie musi być ściśle logiczne, bo loglang to to nie jest.

Kwadracik

Fonologia i zapis mi się podobają Razz

(jakie są fonotaktyki, vide: struktura sylaby?)

Kamil M.

Tutaj już podawałem, hm, fonotaktyki.

A przedimki to po angielsku articles i mogą być definite albo indefinite ^^

Kwadracik

Okej. Ja i moje przyzwyczajenie do słowa "rodzajnik"...

Kamil M.

Dobra. Co by tu dalej...

Troszkę o kategoriach gramatycznych.

Rzeczowniki grupują się w trzy rodzaje: męski, żeński i wspólny. Dość łatwo się domyślić, że do męskiego rodzaju należą słowa oznaczające stworzenia płci męskiej, a do żeńskiego - analogicznie. Wychodząc jednak poza to proste sortowanie należy zauważyć, że rodzaje męski i żeński zawierają też rzeczowniki określające rzeczy niezwiązane z płciowością. Trudno wskazać zasadę według, której jakieś rzeczowniki są rodzaju męskiego, natomiast można zauważyć, że często rzeczowniki abstrakcyjne, pojęcia są rodzaju żeńskiego (np. młodość nänis), wynika to najczęściej z charakterystycznych końcówek słowotwórczych.
Jeśli chodzi o rodzaj wspólny, to jest to prawdziwa zbieranina. Z jednej strony znajdują w nim się rzeczowniki niezwiązane z płciowością (kamień pirn), z drugiej - związane z nią, jednak nieokreślone pod tym względem (dziecko tvär). I dużo innych...
Szczególnym przypadkiem są rzeczowniki, zazwyczaj oznaczające jakieś zwierzę, określone w słowniku wspólnymi, które mogą być traktowane jako męskie, żeńskie lub nieokreślone. Jako przykład można podać rzeczownik sălän lew, który sam z siebie nie zaznacza płci lwa. Dopiero przystępując do odmiany wybieramy czy będzie to sălämmë ten lew czy sălämma ta lwica (może to również pozostać sălämmă czyli jakiś lew, bez określonej płci). Wynika to z tego, że w procesie rozwoju języka i utraty końcówek Nom.Sg.Indef.*, wiele wyrazów nazywających różne płcie zwierząt stało się homofonami.
Kilka jońskich słówek gramatycznych: ocusu rodzaj, visiv męski, yeniv żeński, peliv wspólny.

Kontynuując należy przejść do kategorii stanu. Joński nie posiada przedimków/rodzajników, ale korzysta z dwóch typów odmian reprezentujących stan nieokreślony i określony. W ten sposób odmieniają się rzeczowniki, natomiast przymiotniki można deklinować wyłącznie w stanie nieokreślonym (no, chyba, że przymiotnik jest traktowany jak rzeczownik). Jońskie określenia: tuċost stan, änantlumal nieokreślony, antlumal określony.

W zasadzie istnieją dwie liczby: pojedyncza i mnoga, więc żadne dziwy. Można tylko dodać, że pozostałością po liczbie podwójnej są słowa na oznaczenie parzystych części ciała, które tworzą pewne logiczne pary z określeniami ich par, np. lav ręka - läv para rąk, dun ucho - dün para uszu. Co ważne określenia par są traktowane jak rzeczowniki liczby pojedynczej i mogą być odmieniane w liczbie mnogiej (np. ïn lävi dwie pary rąk).
Słówka: tïċül liczba, etiv pojedynczy (-a, -e), cënariv mnogi (-a, -ie), ïniv podwójny (-a, -e).

I w końcu: przypadki, których liczba jest skromna, bo występują trzy. Pierwszy, Nominativus, który jest formą słownikową rzeczowników i jest używany jako podmiot zdań, a także orzecznik orzeczenia imiennego. Drugi, Partitivus, którego funkcje są połączeniem Possesivusa (posiadanie), Genitivusa (pochodzenie, związek dwóch rzeczowników), Partitivusa właściwego (ilość, np. tlung cartŏn worek mąki, snil visŏc trzech mężczyzn) oraz Accusativusa (dopełnienie bliższe zdania). Trzeci przypadek to Prepositionalis stosowany jak nazwa wskazuje przy przyimkach (jeśli użyty bez przyimka, może mieć znaczenie dopełnienia dalszego lub okolicznikowego).
Jońskie określenia: yuvantlumiv przypadek, sumiv Nominativus, pelisveriv Partitivus, isstabiv Prepositionalis.

Dobra, bedzie tego.

*Indef. - stan nieokreślony

Kamil M.

To na szybkensa: odmiana rzeczowników.
Końcówki
Rodzaj męski:
st. nieokr.:
L.poj.: Nom. --, Part. -ĭc, Prep. -ĭr
L.mn.: Nom. -ŏm, Part. -ŏc, Prep. -ŏr

st. okr.:
L.poj.: -ë, -ëc, -ër
L.mn.: -ïm, -ïc, -ïr

Rodzaj żeński:
st. nieokr.:
L.poj.: --, -ĭ, -ï
L.mn.: -u, -ŭ, -ü

st. okr.:
L.poj.: -a, -as, -ä
L.mn.: -o, -os, -ö

Rodzaj wspólny:
st. nieokr.:
L.poj.: --, -ŏn, -ŏċ
L.mn.: -i, -in, -iċ

st. okr.:
L.poj.: -ă, -ăn, -ăċ
L.mn.: -ïs, -ïn, -ïċ

I przykłady odmiany:
R.m.
L.poj.: vis, visĭc, visĭr
L.mn.: visŏm, visŏc, visŏr

L.poj.: vĭsë, vĭsëc, vĭsër
L.mn.: vĭsïm, vĭsïc, vĭsïr

R. ż.
L.poj.: yen, yenĭ, yenï
L.mn.: yenu, yenŭ, yenü

L.poj.: yĕna, yĕnas, yĕnä
L.mn.: yĕno, yĕnos, yĕnö

R. w.
L.poj.: tvär, tvärŏn, tvärŏċ
L.mn.: tväri, tvärin, tväriċ

L.poj.: tväră, tvärăn, tvärăċ
L.mn.: tvärïs, tvärïn, tvärïċ

Kamil M.

Hm, przyszło mi do głowy pewne zróżnicowanie.

Podzielę joński na dwa, tzn. na joński klasyczny i joński właściwy (współczesny). Chce wprowadzić sytuację, na wzór casusu hebrajskiego - nieużywany przez długi czas klasyczny joński wprowadzony na nowo do użytku. W tym wypadku fonologia, którą przedstawiłem do tej pory byłaby fonologią jońskiego klasycznego, zaś fonologia jońskiego byłaby nieco uproszczona. Istniały by również niewielkie różnice w gramatyce, składni. Wtedy joński zawierałby bardziej współczesne słowa (wbrew moim wstępnym koncepcjom) i nadawałby się do wyrażenia wszystkiego (;)), zaś klasyczny joński stosowany byłby do celów uroczystych, no i ogólnie jako zabytek.

Będę zatem dalej pisał o jońskim współczesnym, a w momencie jakichś różnic w stosunku do jońskiego klasycznego, będę je sygnalizował.

Wot i wsjo.

Kamil M.

No to zestaw dźwięków współczesnego jońskiego (uproszczony w stosunku do klasycznego)
Spółgłoski
/p b t d k g/
/f v θ s z x h/
/ʧ ʤ/
/m n/
/r l j/

Samogłoski
/i ɨ ɛ æ a ə/
/y u ø ɔ/

Różnice są tylko w samogłoskach, dlatego tylko do nich podam zapis (zapis spółgłosek bez zmian).
a /a/, /ə/
ä /æ/
o /ɔ/
ö /ø/
e /ɛ/
ë /ɔ/, /eɪ/
u /u/
ü /y/
i /i/
ï /ɨ/

Analizując to, można stwierdzić, że samogłoski zredukowane zlały się ze zwykłymi (za wyjątkiem /ə/) oraz ë jest wymawiane inaczej.

Kamil M.

Ok, wiem, że flooduję, ale co tam. Ostatecznie mój temat, nie?

Tym razem trochę o najprostszych konstrukcjach.
Szyk zdania twierdzącego jest dość sztywny - SVO (oczywiście wyjątki w poezji).

Jeśli chodzi o copulę (łącznik orzeczenia imiennego), to joński jej nie posiada (a przynajmniej w czasie teraźniejszym). Sposób wyrażania orzeczenia imiennego pokażę na przykładach:

s-mun duv

pagórek jest niski

s-on nän

jestem młody(-a)

oc yenä, s-pa spälin

u tej kobiety, która jest śpiewaczką

s-zi tväri macom payom

te dzieci są dużymi chłopcami

s-de pelpavis

jesteśmy towarzystwem

Przedrostek s- jest związany etymologicznie ze słowem sa oto /sa/. Przedrostek jednak w przeciwieństwie do sa nie posiada własnego akcentu. Przed samogłoskami i spółgłoskami, z którymi możliwe są takie zbitki, jest wymawiane tylko jako /s/, zaś przed resztą jako /sə/. S- stawia się przed podmiotem (słowem lub grupą wyrazów) w mianowniku: dlatego w przykładzie 3. przedrostek jest nie przed yenä, ale przed pa która. Orzecznikiem takiego zdania może być przymiotnik lub rzeczownik (także zaimek). Orzecznik w formie przymiotnika musi zgadzać się z podmiotem pod względem liczby i rodzaju (przykł. 1), rzeczownik nie koniecznie (przykł. 5).

W jońskim istnieje jeszcze partykuła egzystencjalna oraz jej zaprzeczenie. Jest to w zasadzie odpowiednik angielskiego there is/are, choć nie wskazuje na czas.

ës vïc illo

tam jest domostwo

ës nayoc leva huc lëp

u mnie jest taki długi stół

ëm lo ecën tiu

nie ma tu wielkich miast

A zatem ës jest, są i ëm nie ma.