Conlanger

BartekChom

Drugi świat to Kiel. (tak na niego mówią tamtejsi ludzie) To juz typowe fantasy.

Istnieje 8 ras, które tworzą dwie hierarchie toczące ze sobą bezlitosną wojnę:

walarowie, elfy, ludzie, skrzaty
oromowie, trolle, krasnoludy, koboldy

Języki w każdej hierarhii są podobne. Języki hierarchii ludzi są fleksyjne i nominatywne, z szykiem SVO i palatalizacją, a krasnoludów - alteracyjne i ergatywne, z szykiem OVS i labializacją. W miarę rozwoju zwiększa sie liczba głosek, a języki dążą do aglutynacji (u oromów - opartej na infiksach).

Ponieważ w językach koboldów i skrzatów nie odróżnia sie mianownika i biernika, szyk i "ergatywność" się neutralizuja, z wyjątkiem zdań nieprzechodnich. Do tego hierarchia krasnoludów używa, dla czasowników typu dać, kraść absolutywu w miejsce polskiego celownika. Do tego skrzaty nie znają słowa skrzat, ani człowiek. Szczyt abstrakcji to kobold-chłopiec, k.-dziewczynka, k.-mężczyzna, k.-kobieta, k.-staruszek i k.-staruszka oraz człowiek kobieta i człowiek mężczyzna. Zaś krasnoludy, trolle, oromów i np. smoki określają tym samym słowem - "potwór". Podobnie koboldy, chociaż odróżniają ludzi i prawdziwe potwory, a do tego mają słowo krasnolud.

Ortografia to specjalnosć koboldów, ludzi i trolli.

Poza Kiel mam na razie tylko jedno słowo w kilku formach: łaba - kobold-mężczyzna po koboldziemu. w języku skrzatów przybiera postać łepe (wym. [łepie]), podobnie łepie w języku ludzi. Za to, ponieważ ludzie tak mówia, forma łati to po koboldziemu człowiek.

(Systemy fonologiczne w IPA i alfabety (przynajmniej najprostrze) niedługo przygotuję.)

Jak widać, tym razem główną atrakcja są języki. O tym świecie co sądzicie?

Tomassen

Heh, nie wypowiem się na temat języków krasnoludów, bo nie rozumiem tych języków ergatywnych Confused

pittmirg

Ale one nie są trudne do zrozumienia.... W polskim który jest, pomijając pewne aberracje, typu mianownikowo-biernikowego mamy np. zdanie typu
Janek-MIANOWNIK zabił Marka-BIERNIK.
A w zdaniu nieprzechodnim jedyny argument czasownika występuje w mianowniku:
Marek-MIANOWNIK zginął.
W języku ergatywnym (nie chce mi się szukać przykładów więc posłużę się pseudo-polskim) wyglądałoby to tak:
Janek-ERGATYW zabił Marka-ABSOLUTYW.
Marek-ABSOLUTYW zginął.
Absolutyw jest przypadkiem "podstawowym" czyli zazwyczaj najmniej oznaczonym (są wyjątki typu Nias).
Czyli pacjens w zdaniu przechodnim jest traktowany tak jak argument zdania nieprzechodniego. Dodatkowo w językach składniowo ergatywnych (albo "głęboko" ergatywnych) to co jest oznaczone absolutywem jest traktowane jako "podmiot" (oś syntaktyczna), czyli zdanie przechodnie w języku ergatywnym przypomina zdanie w stronie biernej w języku mianownikowo-biernikowym:
Marek został-zabity przez-Janka.
W takim zdaniu pacjens (czyli ten "na którym dokonuje się akcja") jest podmiotem, a agens przyjmuje dodatkowy "przedrostek" który jest analogiczny do ergatywu.
K*** poniosło mnie dydaktycznie Razz

Zyx

Ta wojna chyba nie trwa od nie wiadomo kiedy i musiała mieć jakieś przyczyny, czy zawirowania. Ułożyłeś już ten fragment historii?

BartekChom

BartekChom

Fonologia najprymitywniejszych języków, zgodnie z zapowiedzią. Alfabety kiedyś zeskanuję, IPA też dodam.

Skrzaty: (transkrypcja i X_SAMPA)
ś s\
p p
t t
k k
m m
n n
i i
e E
u u
j j
ł w

Przed e (i oczywiście i) p t k m n r ulegają zmiękczeniu (p' t' k' m' n' r'). Istnieje zgłoskotwórcze r.

koboldy:
(transkrypcja i wymowa)
s s
b b
t t
h G
r r
m m
n n
i i
a a
u u
j j
ł w

Znów bywa r zgłoskotwórcze.

(transliteracja i transkrybcja)
r r
t t
h h
n n
m m
a a
s s
u u
i i
b b
u: ł
i: j
b' ł
tn s
tmn tn

BartekChom

W końcu coś zrobiłem. Na wiki jest alfabety skrzatów i koboldów
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

A fonologię wyższych ras skopiuję tutaj:

Ludzie

i[1] E a O u
w j
p t k' k
b d g' g
f f' s S' x
v v' z Z'
m n l r

W nawiasach allofony używane po twardych.

Elfy

i[1] e[@] E
y[}] 9 a
u o O
i:[1:] e:[@:] E:
y:[}:] 9: a:
u: o: O:
w j
p t k' k
b d g' g
f f' s S s\ x h
v v' z Z z\
m n J l r

W nawiasach allofony używane po twardych. Jak widać, wszystkie samogłoski długie maja dokładne odpowiedniki krótkie. /m/ przed /f f' v v'/, /n/ przed /s S z Z/ i /J/ przed /s\ z\/ zlewają się z samogłoską i "unosowiają" ją.

Walarowie

i[1] e[@] E
y[}] 9 a
u o O
i:[1:] e:[@:] E:
y:[}:] 9: a:
u: o: O:
w j
p t k
p' t' k'
b d g
b' d' g'
t_s t_S t_s\
d_Z d_z\
f s S x h
f' s' s\ x'
v z Z
v' z' z\
m n N l r
m' J N' l' r'

W nawiasach allofony używane po twardych. Jak widać, wszystkie samogłoski długie maja dokładne odpowiedniki krótkie. /m/ przed /f v/, /m'/ przed /f' v'/, /n/ przed /s S z Z/, /J/ przed /s\ z\/, /N/ przed /x/ i /N'/ przed /x'/ zlewają się z samogłoską i "unosowiają" ją.

Krasnoludy

i e a o[7] u[M]
w j
p t t_w k_w k
b d g_w g
f s s` x
v z z` G
m n l r

W nawiasach allofony używane po nielabializowanych.

Trolle

i a o[7] u[M]
w j
p t k
t_w k_w
b d g
d_w g_w
f s s` x X
s_w s`_w x_w X_w
v z z` G
z_w z`_w G_w
m n N
n_w N_w
l l` r R\
l_w l`_w r_w R\_w

W nawiasach allofony używane po nielabializowanych.

Oromowie

i a u[M]
w j
p t k q
p_w t_w k_w q_w
b d g G\
b_w d_w g_w G\_w
t_s d_z t_s_w d_z_w
p\ f s K s` x X
f_w s_w s`_w x_w X_w
B v z K\ z` G
v_w z_w z`_w G_w
m n N
m_w n_w N_w
B\ l l` r R\
l_w l`_w r_w R\_w

W nawiasach allofony używane po nielabializowanych.

Kwadracik

Nieco stereotypowe - pod tym względem, że krasnoludy mają /G/ a elfy nie, na przykład Wink

Nie mogę się doczekać, kiedy ktoś stworzy elfi język języczkowo-gardłowy.

Ogólnie ładne. Szczególnie lubię palatalizację u ludzi i chętnie zobaczyłbym to w kontekście gramatyki.

Leto Atryda

Qrczak

Pewnie marudzę, ale nigdy nie chciało mi się zapamiętywać X-Sampy, wolę Ipę.

Tomassen

Ja również Razz

Vilén · Gość

Tomassen

Czyli reasumując (jak to kiedyś napisał PC): "X-SAMPA ssie Razz

"

Qrczak

Dzisiaj niemal wszędzie można stosować symbole wykraczające poza ASCII.

BartekChom

W końcu się zebrałem, żeby coś dopisać.

Religie
Obie hierarchie, chociaż nie zdają sobie z tego sprawy, mają podobny system wierzeń. Trzy odwieczne religie: politeistyczna, monoteistyczna i panteistyczna oraz niezliczone reformowane. Wszystkie traktują się tolerancyjnie.

Ciekawą, chociaż dość rzadką religią ludzkiej hierarchii jest pewien szczególnie dogmatyczny odłam politeizmu. Uznają 21 najwyższych bogów, wszystkich równych sobie. Każdy z nich ma swoje imię i funkcje. Poza tym mają rozmaitych niższych bogów, których już oficjalnie nie klasyfikują i 13 naczelnych złych bogów. Ogólnie unikają ich badania, ale trzynastego uznają za fajtłapę, który bywa dobry. Należy mu pochlebiać, a nawet oszukiwać go, aby czynił dobro, zwłaszcza że dysponuje mocami, którymi nie dysponują dobrzy bogowie. Jego kult, oparty m. in. na liczbie 78 (6*13), może się kojarzyć z naszym satanizmem, chociaż jest oficjalnie popierany przez przywódców tej religii i nie ma nic wspólnego z fascynacją złem czy sprzeciwem wobec kultu dobrych bogów. W przeciwieństwie do wielu innych politeistów, absolutnie nie uznają monoteistycznego Boga i uważają go za dzieło 13 złych bogów. Religia jest szczególnie pospolita wśród skrzatów, chociaż do jej największym teologiem był oczywiście walar (inaczej pewnie dawno daliby się nawrócić na inne religie).

Monoteistycznego Boga uważają za wymysł złych bogów.

Ludzie i ich hierarchia uważają za szczęśliwe liczby 12 i 7, za pechowe - 6 i 13. Krasnoludy i ich hierarchia odwrotnie.

Zwyczaje
W typowej wiosce mieszka jedna rodzina walarów, ok. 5 rodzin elfów, 25 - ludzi i 125 - skrzatów. Wszyscy pracują wspólnie zgodnie ze swoimi umiejętnościami. Tradycyjnie wyższe rasy zapraszają na posiłki niższe. (Podpłomyki skrzatów nie mogą się równać z kuchnią ludzi, a ta z frykasami elfów i tym bardziej walarów.) Analogicznie jest w hierarchii krasnoludów.

Skrzaty zbierają jagody, a koboldy raczej grzyby. Przy tym hierarchia krasnoludów zaczyna rok jesienią, a ludzka wiosną. Może z powodu bujniejszego owłosienia krasnoludy wolą zimę od lata.