Conlanger

Dynozaur

Z powodu licznych dyskusyj na temat nomenklatury chemicznej w tematach z nią niezwiązanych, postanowiłem założyć temat o niej traktujący.

Jak wiadomo, w kwestii nomenklatury chemicznej (i innych) nie mamy zbyt wiele do gadania, gdyż nad tym siedzą ścisłe móżdżki, które nie wiedzą, czym jest językowa poprawność i wymyślają pseudojęzykowe potwory, które rażą nawet deskryptywistów [citation needed Razz

]. Jednak osobiście uważam, że swój głos w tych sprawach nam się należy. Nazewnictwo - to także sektor języka (i to dość ważny).

Na wszelkie dyskusje na temat tego, jak zdradziecki CIUPAC profanuje nasz język, miejsce jest tutaj.

Cóż, czas zacząć własne stanowisko. Z całą pewnością całkowitą głupotą jest mieszanie przedrostków greckich z polskimi nazwami, tworząc w ten sposób kwiatki typu "Ditlenek węgla". Nie jest to dla innych nacyj zrozumiałe, a do tego kaleczy język ostro i brzmi fatalnie.

Uważam, że NIE MA żadnej potrzeby, by nazewnictwo chemiczne było międzynarodowe. Powinniśmy szczycić się tym, że mamy "tlenki", "azotany", "siarczki" itd. zamiast "oksydów", "nitratów", "sulfidów", tak jak jest to w większości języków Europy (nawet słowiańskich!) i obstawać przy naszej ukochanej, narodowej, zwyczajowej nomenklaturze. Od tego, by były zrozumiałe na całym świecie są WZORY.

Jestem też przeciwnikiem IUPACowych rozwiązań przy złożonych związkach organicznych oraz izomerach. Ich systematyczne nazwy nie brzmią, jak ludzki język, a raczej niezrozumiały szyfr literowo-liczbowy, który jeden Bóg wie, jak przeczytać i w którym znajdziemy wszelkie "kwiatki" takie jak zbitki "iy" czy "yny" po pauzach. Pseudoniemiecka aglutynacja nie odpowiada też zasadom języka polskiego. Rozumiem to, że nazwy takich związków są bardzo przejrzyste i wygodne, ponieważ podążają za pewnym schematem, co sprawia, że "zawsze wiadomo o co chodzi". Ale przecież od tego są wzory! Nazwy związków powinny być "prawdziwymi" wyrazami - takimi, które mogłyby znaleźć się w słowniku.

Podsumowując, nie widzę powodu, dlaczego nazwy chemikaliów nie miałyby się różnić między językami. Równie dobrze można byłoby wprowadzić międzynarodowe nazewnictwo zawodów, wszelakich przedmiotów, czy też narzucić naukowe ("łacińskie") nazwy zwierząt i roślin jako te "jedyne słuszne" (a to właśnie to, co zrobił IUPAC z chemikaliami). Z tego to powodu uważam, że nauczana w naszym kraju powinna być jedynie nomenklatura zwyczajowa. Zwykłemu Kowalskiemu nie jest potrzebne to, by zrozumiał go chemik z drugiego końca świata. A jeśli już - to od czego są wzory?

Przeciwko nomenklaturze IUPAC przemawia jeszcze jeden fakt - o ile specjaliści-chemicy z mniejszą lub większą chęcią jej używają, to uczeni innych nauk (np. biolodzy, żywieniowcy), mający do czynienia ze związkami chemicznymi (lecz w mniejszym stopniu), nie przejmują się tym lub w ogóle nie wiedzą i używają wciąż nazw zwyczajowych. Czy widział ktoś kiedy, by na winie za dwa złote napisane było "Zawiera Siarczany (IV)"? Przywrócenie do pełnych łask nazewnictwa zwyczajowego załatwiłoby ten problem, a także przyniosło ulgę wielu chemikom (nie wszyscy przecież tak ślepo podążają za nowym nazewnictwem).

kmitko

Czyli podsumujmy, argumenty "za":

- nowa nomenklatura jest łatwiejsza, logiczniejsza i bardziej przejrzysta,

Argumenty "przeciw":

- JEST NIE POLSKA NIEMCY MŃJE BIJOM!!!!1111ELEVEN

BP, NMSP Smile

. To jest chemia, co innego się liczy.

- niektórzy wciąż używają starej nomenklatury

Toteż starą także warto znać, zgoda. Nasuwa mi się porównanie z układem SI: każdy musi go znać, ale warto też wiedzieć o np. CGS czy jednostkach brytyjskich.

- nie ma potrzeby, aby polskie nazewnictwo było podobne do międzynarodowego

Teoretycznie tak, bo polski jako język się nie liczy - jeśli chcesz coś znaczyć w naukach ścisłych, to i tak musisz publikować po angielsku. W praktyce - po co wydziwiać?

- bo nazwy źle brzmią

Kwestia gustu. "Kwas siarkawy" brzmi fatalnie, dużo gorzej od "siarkowego sześć". Choć zgadzam się, że "azan" jest ohydny.

Jak dla mnie to nowa jest lepsza, choć nie we wszystkich przypadkach (gdzieś już zresztą o tym pisałem).

Eldarion I

Właśnie kwas siarkawy i siarkowy to było o wiele lepsze rozwiązanie, a teraz z tymi wartościowościami odpisywanymi w nawiasie można kurwicy dostać... Mówię teraz z perspektywy chemika, nie lingwisty.

Vilén · Gość

Kwadracik

Powiem coś bez związku, ale bodajże na pomysł stworzenia logsanu (mojego pierwszego języka logicznego) wpadłem siedząc kiedyś na lekcji chemii i myśląc "jak to idiotycznie brzmi... w języku opartym na logice i sklejaniu prostych rdzeni o strukturze sylabowej spółgłoska-samogłoska, to wszystko by się dało lepiej oddać..."

kmitko

Naerian

Wino za 2zł? U nas w mieście najtańszy to tylko Mustak za 3,70zł jest!

Swoją drogą - i tak dobrze, że w polskim nazewnictwie chemicznym występują nazwy pochodzenia wyraźnie polskiego ("tlen" od "tlić" itp.), jak to Dynozaur wspomniał. W sumie tyle wystarczy, ja bym już nic nie zmieniał. O ile pierwiastki znane od wieków mają prawo miec spolszczone nazwy, to wątpie, żeby komuś się chciało nazywać jakoś specjalnie np. argon...

Eldarion I

BartekChom

Dynozaur

Gdyby jeszcze ten szyfr enigma do związków organicznych był prosty, to bym jeszcze umiał to zrozumieć, ale przecież w tym jest milion utrudnień - od której strony liczyć, gdzie jest łańcuch itd. itp. Ani to proste, ani ładne, ani praktyczne. No i wszystko zasługuje na godną nazwę. IUPAC tego nie daje.

A tak swoją drogą, zna ktoś jakieś materiały źródłowe w internecie, ew. posiada książkę na temat pierwszych polskich nazw pierwiastków i związków chemicznych? Znalazłem jedynie dusień, słoń/soleń, koścień i ziemian. Ale na pewno było tego więcej. Nie istniała jakaś "staropolska" Tablica Mendelejewa, czy co? Confused