|
Conlanger Polskie Forum Językotwórców
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
varpho
Dołączył: 02 Paź 2007
Posty: 1321
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Tomaszów / Wawa
|
Wysłany: Nie 2:17, 29 Lis 2009 Temat postu: koniugacja przedmiotowa |
|
|
w jakich językach [poza ugryjskimi, samojedzkimi, mordwińskimi i sumeryjskim] występuje koniugacja przedmiotowa? [zwana też określoną; w skrócie chodzi o to, że jak w zdaniu jest dopełnienie określone, to czasownik odmienia się w koniugacji przedmiotowej, a jak dopełnienia nie ma, lub jest nieokreślone - to w podmiotowej. i każdy czasownik przechodni ma takie dwa paradygmaty.]
koniugacja przedmiotowa jest o tyle przydatna, że dzięki niej sama forma czasownika sugeruje osobę dopełnienia, a jako że za określoną uznaje się trzecią, a za nieokreślone - pierwszą i drugą i dodatkowo istnieje osobna forma "ja ciebie / was", czyli taka, gdzie podmiotem jest pierwsza osoba liczby pojedynczej, a dopełnieniem - druga osoba, to można się obyć bez dopełnienia widocznego na powierzchni zdania.
coś podobnego było w hebrajskim - jeśli dobrze pamiętam, to tam forma osobowa czasownika mogła jeszcze przyjmować jakby sufiksy dzierżawcze [jak rzeczowniki], które tu wskazywały na osobę dopełnienia.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez varpho dnia Nie 2:29, 29 Lis 2009, w całości zmieniany 3 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Z grodu nad Sołą
|
Wysłany: Nie 10:09, 29 Lis 2009 Temat postu: |
|
|
Hm, był już kiedyś taki temat...
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
varpho
Dołączył: 02 Paź 2007
Posty: 1321
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Tomaszów / Wawa
|
Wysłany: Nie 15:12, 29 Lis 2009 Temat postu: |
|
|
hehe, dzięki, dziwne uczucie czytać samego siebie...
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Pon 10:58, 30 Lis 2009 Temat postu: |
|
|
powrót do przeszłości ?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Hapana Mtu
Dołączył: 13 Lip 2007
Posty: 770
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 7 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Warsina, Weneda
|
Wysłany: Nie 13:21, 10 Sty 2010 Temat postu: Re: koniugacja przedmiotowa |
|
|
Dlaczego ja zawsze muszę zauważać takie tematy tak późno...
varpho napisał: | w jakich językach [...] występuje koniugacja przedmiotowa? |
W jakich jeszcze występuje taki mechanizm, tego nie wiem, ale w całej rodzinie ałtajskiej (turecki, mongolski, mandżurski) istnieje bardzo podobny jak w protouralskim mechanizm dwóch bierników (określonego z końcówką i nieokreślonego równego mianownikowi). To, co bardzo przykuło moją uwagę, to fakt, że w tych językach zwykle dopełnienie jest określone wtedy, gdy w madziarskim też.
por.
a) zdanie podrzędne (jakkolwiek się nie tworzy) jest zawsze określone
Tur. Varşova'da oturmadığını söyledi. "(to) swoje nie mieszkanie w Wa-wie powiedział"
Węg. Mondta (azt), hogy nem lakik Varsóban. "powiedział (to), że nie mieszka w Wa-wie"
Pol. Powiedział, że nie mieszka w Warszawie.
b) czasowniki typu lubić mają określone dopełnienie
Tur. Köpekleri sevmiyorum. "(tych) psów nie lubię"
Węg. Nem szeretem a kutyát. "nie lubię (tego) psa"
Pol. Nie lubię psów.
ale Ang. I don't like dogs. "nie lubię (jakichś) psów"
Tak samo imiona własne i rzeczy z końcówką dzierżawczą są określone, a po wyrażeniach ilościowych (zwykle) jest biernik nieokreślony. Tylko zaimki osobowe są - inaczej niż w węgierskim - określone we wszystkich osobach.
[link widoczny dla zalogowanych]
Cytat: | koniugacja przedmiotowa jest o tyle przydatna, że dzięki niej sama forma czasownika sugeruje osobę dopełnienia, a jako że za określoną uznaje się trzecią, a za nieokreślone - pierwszą i drugą i dodatkowo istnieje osobna forma "ja ciebie / was", czyli taka, gdzie podmiotem jest pierwsza osoba liczby pojedynczej, a dopełnieniem - druga osoba, to można się obyć bez dopełnienia widocznego na powierzchni zdania. |
W sumie, jeśli przyjąć za podstawowe składowe zdania wykonawcę czynności (S), obiekt czynności (O) i czynność (V), to wbudowanie do V informacji na temat określoności O (i mniej lub bardziej bezpośrednio - o osobie O) jest równie usprawiedliwione (lub nieusprawiedliwione, jak kto woli), jak wbudowanie informacji o tym, jaką osobą jest S (robię, robisz, robi...). Oczywiście znalazłoby się multum wytłumaczeń (jak choćby fakt istnienia zdań nieprzechodnich), czemu częściej w do V wchodzi informacja o S niż o O.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|