 |
Conlanger
Polskie Forum Językotwórców
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
 Wysłany: Wto 8:06, 26 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| pittmirg napisał: | Dziwić się potem że południowosłowiańszczyzna jest tak przeraźliwie niezrozumiała  |
heh. pittmirg jak tak lubisz grzebać w prostych czasach przeszłych to pewnie słyszałeś też o kategorii auditivum ( pożyczka z tureckiego ?) w południowosłowiańskich...
| pittmirg napisał: |
z supletywnym szedł; |
co ci przypomina widok znajomy ten ? :wink:
w ogóle dochodzę do wniosku, że te całe iść oznaczał po prostu ogólne pojęcie ruchu typu ang. move.
W chorwackim ciągle czasownikom dokonanym z -ići, odpowiadają niedokonane -laziti (łazić),
prići - prilaziti (przychodzić)
otići - odlaziti (odchodzić)
proći - prolaziti (omijać)
prijeći - prelaziti (przechodzić)
sići - silaziti (wysiadać)
zaći - zalaziti (zachodzić)
W polskim zaobserwowałem coś odwrotnego : z/od/wy-na-jdować (ndk) - z/od/wy-na-leźć (dok)
| pittmirg napisał: |
Czy wyrazy chmura i chmara też przypadkiem nie powstały z jakiejś historycznej kontaminacji?
W rosyjskim widzę tylko хмурить, żadnych "chmar" wg mojego dużego słownika nie ma. Zaś po ukraińsku mamy хмара "chmura". |
Dla mnie sprawa wyglądała na jasną : raz formant -ara - raz formant -ura... ale rzeczywiście sprawa może mieć jakieś głębsze, ukraińskie dno.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Śro 8:10, 27 Sie 2008, w całości zmieniany 4 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Śro 8:25, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
w sprawie mixu : pro- & prze-
w chorwackim między tymi cząstkami jest rozróżnienie :
pre- odpowiada pol. prze-
pretvarati - przetwarzać,
prestajati - 1. ndk (-em) zaprzestawać (czego) od dok prestati 2. dok (-im) przestać = spędzić jakiś czas na stojąco
itd.
Z kolei pro- odpowiada polskiemu
prze- :
probadati - przekłuwać
probijati - przebijać
o- :
probuditi - obudzić
procijeniti - ocenić
s-(+prze) :
prodavati - sprzedawać
wy- :
prognati - wygnać
przy- :
promatrati - przyglądać się, obserwować
z- :
promijeniti - zmienić, pronaći - znaleźć
roz-(+po) :
prostirati se - rozciągać się, rozpościerać się
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Śro 12:23, 27 Sie 2008, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Silmethúlë
Dołączył: 18 Paź 2005
Posty: 1767
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 28 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Droga Mleczna, Układ Słoneczny, Ziemia, Unia Europejska, Polska
|
| Wysłany: Śro 11:25, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| Cytat: | | probuditi - obudzić |
Więc również odpowiada z-: zbudzić (ale też przebudzić)
| Cytat: | s-(+prze) :
prodavati - sprzedawać |
To akurat w większości słowiańskich (przy czym nie mam pojęcia po cholere u nas to s-... skoro mamy "przedawczyki".
| Cytat: | wy- :
prognati - wygnać |
Chyba bliżej jednak naszemu przegnać  .
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Silmethúlë dnia Śro 11:26, 27 Sie 2008, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Śro 12:43, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| Silmethúlë napisał: | | Cytat: | | probuditi - obudzić |
Więc również odpowiada z-: zbudzić (ale też przebudzić) |
jasne, tylko kwestia frekwencji w zdaniu :
idź obudzić czy idź przebudzić Tomka; "obuditi" nie mają... 
| Cytat: | | Cytat: | s-(+prze) :
prodavati - sprzedawać |
To akurat w większości słowiańskich (przy czym nie mam pojęcia po cholere u nas to s-... skoro mamy "przedawczyki". |
heh. no to takie już słowiańskie pętelkowanie aspektowe:
prefiksacja żeby był dokonany, następnie sufiksacja, żeby był niedokonany...itd.
| Cytat: | | Cytat: | wy- :
prognati - wygnać |
Chyba bliżej jednak naszemu przegnać . |
komu bliżej, temu bliżej trzeba by odpowiedzieć na pytanie, czym się różni na polskim gruncie przegnać a wygnać.
chorwackie prognati :
1. siłą kogoś przesiedlić
prognati u Sibir - wysiedlić na Syberię
2. wypędzić, odegnać z jakiegoś miejsca, więc może tu rzeczywiście przegnać ?
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Śro 12:54, 27 Sie 2008, w całości zmieniany 6 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Śro 13:38, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| bandziol20 napisał: |
heh. pittmirg jak tak lubisz grzebać w prostych czasach przeszłych to pewnie słyszałeś też o kategorii auditivum ( pożyczka z tureckiego ?) w południowosłowiańskich... |
Masz na myśli tzw. tryb nieświadka w bułg. i maced.? Mniej więcej, "słyszałem, że [coś się stało] / Podobno [coś się stało]".
Jeden z typów [link widoczny dla zalogowanych].
W bułgarskim jakoś podobnie to wygląda do perfectum.
| Cytat: |
| pittmirg napisał: |
Czy wyrazy chmura i chmara też przypadkiem nie powstały z jakiejś historycznej kontaminacji?
W rosyjskim widzę tylko хмурить, żadnych "chmar" wg mojego dużego słownika nie ma. Zaś po ukraińsku mamy хмара "chmura". |
Dla mnie sprawa wyglądała na jasną : raz formant -ara - raz formant -ura... ale rzeczywiście sprawa może mieć jakieś głębsze, ukraińskie dno. |
W ogóle są taki przyrostki w słowiańskich? Jakieś inne przykłady wyrazów? 
Swoją drogą, może to trochę off-topic, ale zacząłem się zastanawiać, czy polskie słowo "żaden" nie jest przypadkiem jakoś powiązane z PSł. *žędьnъ (i.e. także praprzodkiem polskiego "żądny"). W czeskim, žádný może znaczyć zarówno "żaden", jak i (chociaż to ponoć przestarzałe znaczenie) "żądny". Oczywiście, musiał by to być jakiś nieregularny rozwój albo wprost zapożyczenie, bo w polskim *ę nie dawało /a/.
[link widoczny dla zalogowanych]\data\ie\slav&first=1951
W rosyjskim w ogóle nie widzę czegoś podobnego do "żadnego" i o tym samym znaczeniu (jest "никакой" IIRC), za to jest жа́дный wg Vasmera, o znaczeniu "głodny".
Z drugiej strony, w dolnołuż. jest žeden o takim znaczeniu jak w polskim, co by sugerowało, że jednak było jakieś *žěd- w Psł... (z przegłosem w polskim)...
EDIT: ale *ě powinno dać "ě", ścieśnione /e/ w dłuż.! Podobnie jak *ę. To już nie wiem, jak może tamto "e" odpowiadać pol. "a", totalna kaszana.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Śro 13:45, 27 Sie 2008, w całości zmieniany 3 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Śro 14:23, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| pittmirg napisał: |
W bułgarskim jakoś podobnie to wygląda do perfectum. |
pewnie dlatego, że to jest perfectum
auditivus - kategoria czasownika, która można określić jako półmodalną. Wyraża czynności i stany niezaobserwowane bezpośrednio przez mówiącego, ale zasłyszane; wszystkie formy rozpadają się na dwa szeregi : audytywny wzgl. imperceptywny i perceptywny, np. mac. odel - szedł (auditivus), odeše - szedł (perceptivus)
| pittmirg napisał: |
W ogóle są taki przyrostki w słowiańskich? Jakieś inne przykłady wyrazów? |
generalnie charakterystyczne jest współcześnie dla imion i nazwisk :
Koziara, Kozera, Koziura, Czapara, Kazior, Kubara, Kubor (od Jakub), Janura (od Jan), Pietyra (Piotr), Szczepura (od Szczepana), ale w przeszłości pewnie od wszystkiego urabiano,
kocur, kostur, pazur, kostyra, kostera (grający w kości) itd.
ale chmura / chmara może to naprawdę rdzeniowe; zresztą oprócz ukraińskiego jest też w słowackim : chmára;
może to jednak wiązać ze zmrokiem albo zmierzchem.
| pittmirg napisał: |
W rosyjskim w ogóle nie widzę czegoś podobnego do "żadnego" i o tym samym znaczeniu (jest "никакой" IIRC) |
żaden od niżaden, w gwarach ros. żodnyj - każdy.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Nie 10:53, 31 Sie 2008, w całości zmieniany 5 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Śro 14:45, 27 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
Ok, Vasmer wyjaśnia chmarę jako kontaminację chmury:
| Cytat: |
Word: хма́ра
Near etymology: "туча", хма́риться "покрываться облаками", укр., блр. хма́ра, слвц. chmára, польск. сhmаrа. Возм., контаминация слов *хму́ра (см.) и па́ра, пар (см.), или *хму́ра и марь "туман" (см. выше); см. также Махек, "Slavia" 16, 202, 210 и сл.; Отрембский, ŻW 280. Следует отвергнуть уже по одним географ. соображениям сближение с фин. hämärä "темный, сумрак", вопреки Коршу (Сб. Анучину 527).
Pages: 4,249
Word: хморь
Near etymology: ж., хмо́ра "сырая погода, туман с дождем", смол. (Даль). По мнению Петерссона (Zur slav. Wortf. 41 и сл.), из *хмърь, связанного чередованием со сл. Но ср. хма́ра.
|
| bandziol20 napisał: | | żaden od niżaden, w gwarach ros. żodnyj - każdy. |
Tego już mi się nie udało wyvasmerować... W sumie w kaszubskim jest chyba cos w stylu niżaden czy niżôden, przypomniało mi się. Ciekawe, czemu ten dolnołuż. taki zboczony z tym "e".
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Pią 12:48, 29 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
w głuż. :
žadyn, žana, žane - 1. żaden 2. jakiś, jakikolwiek; odpowiadałby więc ang. any
na žadyn pad, na žane wašnje - w żadnym razie
to njeje žadyn kumšt - to żadna sztuka
ty žadyn rjep nimaš - nie masz żadnego kręgosłupa
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Pią 12:52, 29 Sie 2008, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Sob 13:17, 30 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
| bandziol20 napisał: | w głuż. :
žadyn, žana, žane - 1. żaden 2. jakiś, jakikolwiek; odpowiadałby więc ang. any
|
Nie wiesz, czy to ma jakieś pokrewne wyrazy np. w południowosłowiańskich, czy w SCS-ie?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Nie 10:52, 31 Sie 2008 Temat postu: |
|
|
z bezpośrednimi krewnymi na Południu ani w scs. się nie spotkałem , za to
spotkałem się z informacją, że z kolei niżaden pochodzi ze ściągnięcia niżejeden (niżej od jednego ?);
po chorwacku : nijeden, nikakav
po bułgarsku : нито един
po słoweńsku : noben, nikakršen ( nobeden - nikt)
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Pon 13:55, 01 Wrz 2008, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Śro 17:08, 03 Wrz 2008 Temat postu: |
|
|
| Kwadracik napisał: | .
| Cytat: | | W obecnym polskim ciekawe jest mieszanie odmiany synonimicznych czasowników "patrzeć" i "patrzyć"; w czasie teraźniejszym (czy, jak ja lubię to nazywać, nieprzeszłym) akurat odmieniają się identycznie, ale wiele osób ma tendencję do używania "patrzeć" jako bezokolicznika, ale "patrzył" jako czasu przeszłego (choć ja dość często używam formy "patrzał"). |
Hmm, ja mam podobnie wolną wariancję z "wymyśleć" i "wymyślić". Obie są formą dokonaną, forma niedokonana to "wymyślać". W czasie przeszłym zawsze "wymyślił".
|
W języku potocznym jeszcze tak się zachowują lubieć~lubić i nienawidzieć~nienawidzić. Nie zdziwiłbym się, gdyby polski za parędziesiąt (-set?) lat całkiem pomieszał koniugacje -ić/-i/-ił z -eć/-i/-ał.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Śro 17:11, 03 Wrz 2008 Temat postu: |
|
|
| bandziol20 napisał: | z bezpośrednimi krewnymi na Południu ani w scs. się nie spotkałem , za to
spotkałem się z informacją, że z kolei niżaden pochodzi ze ściągnięcia niżejeden (niżej od jednego ?);
po chorwacku : nijeden, nikakav
po bułgarsku : нито един
po słoweńsku : noben, nikakršen ( nobeden - nikt) |
Mhm. To ciekawa informacja. W sumie podobno każdy to też jakieś stare złożenie z bodajże 3 elementów.
| Cytat: | | Праслав. *kъžьdо или *kъžьdе содержит *kъ (см. кто), žе (см. же) и -ьdе -- относительное нареч. (ср. где). Ср. гот. ƕarjis "который": ƕаr "где", лит. kur̃s, kurìs "который": kur̃ "где". Конечное -о могло появиться под влиянием кто; ср. Фасмер, ZfslPh 20, 321 и сл. Но возм., что -dо связано чередованием с -dа. Другие связывают -žьdе с ждать; см. Мi. ЕW 62; Голуб 98 и сл. Невероятно сближение Отрембского (РF 12, 187): -žьdо с лат. hīс, hос. Он привлекает и лит. -gi в kàsgi "кто же, что же" и видит в -dо ступень чередования к когда. |
Chyba że to znowu pieprzona ruska propaganda 
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Pią 7:18, 05 Wrz 2008 Temat postu: |
|
|
| pittmirg napisał: |
Chyba że to znowu pieprzona ruska propaganda |
aż tak źle chyba nie jest wydaje mi się logiczne rozbicie na 3 elementy tego żadnego, czyli :
1. ni - który zniknął, a który jako spójnik był polskim either'em - czyli oznaczał 'także nie'
2. że - ten sam wyrostek, który znajdujemy w cerk. eże - co (jakiś czas) i każdy
3. jeden - który może też być zaimkiem 'pewien', o czym się można przekonać, gdyż ma liczbę mnogą :
Jedni ludzie bardzo to lubią , drudzy (inni) nie.
żaden znaczyłby zatem - nawet-nie-cokolwiek-jeden 
Ciekawostką jest odmiana staroruska zaimka "kożdy/każdy", czyli tak jak my odmieniamy dziś zaimek ktoś : kogoś, komuś itd.
w staroruskim było : kogożdy, komużdy itd.
Ciekawe są również oboczne postacie staropolskie : wszegdy / (za)wżdy "zawsze"
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Pią 7:29, 05 Wrz 2008, w całości zmieniany 6 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Sob 17:57, 06 Wrz 2008 Temat postu: |
|
|
W sumie nie za bardzo rozumiem, czemu jest każdy (tzn. rozwój tego niby-to-jeru mnie powala) a nie *kieżdy.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Czw 12:14, 02 Paź 2008 Temat postu: |
|
|
Mnie też to powala, ale nie do końca. Z jakiej paki miałoby być kieżdy ?
W staropolskim postać "kieżdy" występowała sporadycznie, w gwarach do tej pory jest jak już kożdy; być może forma z "a" ukształtowała się pod wpływem czeskiego každy; w pierwocinach zresztą końcówka jest neutralna :
-żdo / - żde.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Czw 12:27, 02 Paź 2008, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
