Canis
Administrator
Dołączył: 07 Kwi 2006
Posty: 2381
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 36 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Sob 9:33, 12 Lip 2008 Temat postu: Akiyng |
|
|
Na wiki poproszono mnie o kurs akiynga, więc zamieszczę coś Będzie to zapewne miła odmiana po tych wszystkich slavlangach Panslawii.
Zaczynamy
I. Informacje ogólne o języku.
Akiyng jest językiem a priori, ale naśladowczym. To znaczy, że mimo iż słowa i gramatyka zasadniczo są brane z powietrza, to powinny przynajmniej przypominać języki, które naśladują. W przypadku akiynga są to języki koreański i w mniejszym stopniu japoński.
Pełna nazwa języka to 아주 키응 삔 aju kiyng vin, czyli język króla wiatru.
II. Legenda i klasyfikacja języka.
Akiyng jest jednym z dwóch obecnie żywych języków z rodziny kiyng. Drugim z nich jest halpa kieung (czyli halkiyng), którego rozwojem ja się nie zajmuję, od niego jest mój kolega (który na forum ani wiki z nami nie siedzi). W przeszłości istniał jeszcze język etto kieung (czyli ekiyng), ale obecnie uznawany jest za wymarły.
Według legendy języki zaczęły swoją historię około V wieku p.n.e. Wtedy miał rządzić wielkim państwem król Szyszymber (aki. 쓰씀벨 shyshymber, hki. 씄씀벨 šŭššŭmber). W jego państwie obowiązkowo używano języka 쓰 shy, czyli królewskiego. Dokładny czas rozpadu języka shy nie jest jasny, jednak prawie na pewno nastąpiło to przed średniowieczem. W X wieku n.e. istniały następujące języki:
- aju kiyng (król wiatru), zwany także sun kiyng (dosł. wiatr zachodni);
- halpa kiyng (wiatr wschodni);
- etto kiyng (wiatr północy);
- dialekty powyższych.
Ekiyng wymarł prawdopodobnie w XIII wieku.
III. Historia języka.
Akiyng zasadniczo posiadał trzy fazy swojego rozwoju:
1. Akiyng archaiczny. Wpływ języka akran na język shy.
W najwcześniejszym okresie istniało bardzo wiele nieregularności w pisowni. Słowa były wielosylabowe. Wiele zaimków uporządkowanych według stopnia uprzejmości. Iloczas i akcent wyrazowy.
2. Akiyng reformowany. Wpływ języka songdai na akiyng archaiczny.
W pewnym momencie silny wływ na akiyng wywarły języki songdai, wietnamski i chińskie. Przez to wielosylabowe dotąd słowa uległy rozbiciu sylabowemu. Zniszczenie tradycyjnego kiyngowego pisma, wymuszone użycie znaków chińskich. Zabicie iloczasu, wprowadzenie tonalności opartej na tonach występujących w języku wietnamskim. Wprowadzenie partykuł inteligentnych.
3. Akiyng oczyszczony. Wprowadzenie na krótki czas puryzmu językowego, usunięcie wszelkich zapożyczeń.
W tej fazie silnie zwietnamczony i zsinizowany język akiyng został przez językoznawców oczyszczony. Przywrócono wielosylabowość słów, usunięto tony. Nie przywrócono jednak ani iloczasu, ani akcentu (obecnie w akiyngu akcent wyrazowy nie istnieje). Odchodzi się od pisma chińskiego, oficjalnie używa się tylko akiyngyla (hangyla używanego do akiynga). Zostawiono jednak partykuły inteligentne.
IV. Pisma i fonetyka.
Od XV wieku akiyng używa pisma koreańskiego, wymyślonego przez króla Korei Sejonga Wielkiego (1418 - 1450) z dynastii Joseon. Alfabet jednak jest nieco zmodyfikowany, jako że język posiada inne dźwięki niż koreański.
Samogłoski:
Boczne:
- 아 A [ɑ]
- 어 Ă [ʌ]
- 에 E [e]
- 애 Æ [ɛ]
- 이 I [i]
Dolne:
- 우 U [u]
- 오 O [o]
- 으 Y [ɨ]
Spółgłoski:
- ㅂ B [b]
- ㅃ F/V [f], [v]
- ㅈ J [ʣ]
- ㅉ Z [z]
- ㄷ D [d]
- ㄸ Th [tʰ]
- ㄱ G [g]
- ㄲ Kh [kʰ]
- ㅅ S, T [s], [t]
- ㅆ Sh [ʃ]
- ㅋ K [k]
- ㅌ T, S [t], [s]
- ㅊ Ch, Ts [c], [ʦ]
- ㅍ P [p]
- ㄴ N [n]
- ㅁ M [m]
- ㅎ H [x]
- ㄹ R/L [ɾ], [l], bardzo rzadko [ʐ]
- ㅇ Ng [ɳ], ø
Powyżej przedstawiono litery, wraz ich transliteracją na pismo łacińskie oraz wymową w Międzynarodowym Alfabecie Fonetycznym. Owe litery się łączy tak, że powstają sylaby, np.
ㅂ b + 아 a = 바 ba
ㄹ r + 우 u = 루 ru
ㄹ r + 우 u + ㄹ l = 룰 rul
Następujące znaki wymagają dodatkowych objaśnień:
ㅃ F/V ([f], [v]) jest wymawiane jak coś pomiędzy f oraz v; ㅅ S, T ([s], [t]) ㅅ na początku sylaby (np. 수) jest wymawiane jak [s], zaś gdy jest na końcu (np. 웃), to jako [t]; w przypadku ㅌ T, S ([t], [s]) sytuacja jest odwrotna, 투 przeczytamy [tu], ale 웉 - [us]; ㅊ Ch, Ts ([c], [ʦ]) na wzór języka japońskiego ㅊ występuje następująco w sylabach: cha, chi, tsu, che, cho, itd.; ㄹ R/L [ɾ], [l], bardzo rzadko [ʑ] znak ㄹ czyta się pomiędzy [ɾ], a [l], przy czym zasadniczo osoba posługująca się językiem akiyng nie dostrzeże w nim różnicy pomiędzy tymi dwoma dźwiękami, aczkolwiek można zauważyć pewne reguły, np. na końcu sylaby najczęściej wymawia się [l], w słowach zapożyczonych z jęz. chińskiego może się pojawić także silnie retrofleksyjne ż, czyli [ʐ]. ㅇ Ng [ɳ], ø iyng, czyli tak zwane kółeczko, ma dwie funkcje, na końcu sylaby wymawia się je jako [ɳ], zaś na początku służy za vowel carrier, czyli nie wymawia się go w ogóle, zaś jest zastępczym znakiem spółgłoski, gdyż żadna sylaba (na piśmie) nie może zacząć się od samogłoski. Jeśli więc mamy sylabę "am", musimy zacząć od iyng, tj. 암.
Następna lekcja będzie dotyczyć gramatyki i słownictwa.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Canis dnia Pon 9:28, 14 Lip 2008, w całości zmieniany 1 raz
|
|