Conlanger

Rémy

Beõvenùto nõ cursso del altobourgond!
Unitat 1: Els saludos

Ïuana: Ciaò! Beõ jurnó. Són Ïuana. Són de Grénova. Studio la storía lã universitat de Lugõ.
Lodovigio: Ciaò! Piachero. Mi númme è Lodovigio. Són l'italiano. Vivio ãl nord da Italia, ã Veniça. Studio la llogica i c'è mi premeiro anno.
Ïuana: Uõ letoratto stàrti ãl mezzujurnó nela aula 5, vértat?
Lodovigio: Oc, dàt de una ora.
Ïuana: Entanç eu t'inviro ã bir uõ coppo de cafe i dòpo del letoratto te prísento ã mei amigii bourgondi. T'acórdas?
Lodovigio: Oc, beõ!

Część 1: Powitania

Joanna: Cześć! Dzień dobry. Jestem Joanna. Pochodzę z Grenoble. Studiuję historię na uniwerstytecie w Lyonie.
Ludwik: Cześć! Miło mi. Mam na imię Ludwik. Jestem Włochem. Mieszkam na północy Włoch, w Wenecji. Studiuję logikę i to jest mój pierwszy rok.
Joanna: Wykład zaczyna się w południe w sali 5, prawda?
Ludwik: Tak, za godzinę.
Joanna: Więc zapraszam cię na filiżankę [dosł. na wypicie kubka] kawy a po wykładzie przedstawię cię moim burgundzkim przyjaciołom. Zgadzasz się?
Ludwik: Tak, świetnie!

Gramatyka:
* Zaimki osobowe i czasowniki regularne
Zaimków osobowych eu, tu, él, éa, nòi, vòi, éle, ée podobnie jak w języku polskim nie trzeba używać. Stosujemy je, gdy chcemy podkreślić znaczenie podmiotu. Forma vòi używana jest też, gdy zwracamy się do kogoś per Pan, Pani, Państwo.

Zaimek osobowy zastępuje odpowiednia forma czasownika. Czasowniki reguarne ("słabe") podzielone są na trzy grupy koniugacyjne. Czasowniki częściowo regularne i nieregularne ("mocne") odmieniają się natomiast na różne sposoby.

Czasowniki pierwszej koniugacji (zakończone na -ar) uzyskują następujące końcówki: -o, -as, -a, -amo, -eu, -an.

Czasowniki drugiej koniugacji (zakończone na -ir) uzyskują następujące końcówki: -o, -is, -i, -imo, -ou, -in.

Czasowniki trzeciej koniugacji (zakończone na -er) uzyskują następujące końcówki: -o, -es, -e, -emo, -eu, -en.

Najważniejszym nieregularnym czasownikiem jest fer - być. Oto jego wzór odmiany:

eu són
tu ets
él / éa è
nòi somo
vòi sou
éle / ée són

Jak łatwo zauważyć, w żadnej formie nie pojawia się temat f-. Czyni to "fer" najbardziej nieregularnym czasownikiem w języku górnoburgundzkim.

* Rodzajniki
Rodzajniki określone el, la, eli, le występują przed rzeczownikami oznaczającymi osobę lub przedmiot znany, nazwę własną (oprócz miast), narodowość, bądź też określony przez sytuację lub kontekst.

Rodzajniki "el" i "la" przybierają formę l' przed samogłoskami oraz niemym "h".

Przykłady
- rodzaj męski - rzeczowniki w nim zwykle mają końcówkę o, ny lub będącą spółgłoską inną niż d i t: el garçòny (chłopiec), l'éborrany (szkic), el collo (szyja), els garçòni (chłopcy), els éborrani (szkice), els colli (szyje)
- rodzaj żeński - rzeczowniki w nim zwykle kończą się na a, ção lub tat: la casa (dom), la predefinição (wzór), la libertat (wolność), las case (domy), las predefinice (wzory), las libertate (wolności)

Rodzajniki nieokreślone uõ, una, uõi, une występują przed rzeczownikami oznaczającymi osobę lub rzecz wzmiankowaną poraz pierwszy, o której niewiele wiemy, która nie jest powszechnie znana.

Przykłady:
- rodzaj męski: uõ garçòny, uõ éborrany, uõ collo, uõs garçòni, uõs éborrani, uõs colli
- rodzaj żeński; una casa, una predefinição, una libertat, unas case, unas predefinice, unas libertati

Zadania:
1. Odmień podane czasowniki przez osoby: vivier (żyć), studiar (studiować), fer (być), stàrtir (rozpoczynać)

2. Wstaw odpowiedni rodzajnik określony i nieokreślony.
... / ... atualitat
... / ... informação
... / ... letoratto
... / ... saludo

Rémy

Unitat 2: Nela cáfetería

Ïuana: Ciaò, Remigio. Com'ets?
Remigio: Beõ, obricado. I tu?
Ïuana: Piu beõ. Te prísento meo amigo. Li númme è Lodovigio i è l'italiano. Studia lã universitat de Lugõ.
Remigio: Eu non studio. Travalo nõ Studio da Cinemà. Avo una amiga italiana que anque studia aici. Sei germano è medico. Éle parlan tre lingue!
Lodovigio: De dónd'ets?
Remigio: Sóc el spanyolo de Zaragóza.
Lodovigio: Dónde vivies?
Remigio: Vivio in Lugõ.
Lodovigio: De cuanto?
Remigio: De tre anni. Sempre bimo cafe na cáfetería, qu'è piu cerca de aici. Voi invito. Ã revedero!
Lodovigio: Obricado, meõ eu no bo cafe ã ce ora. Adii.
Ïuana: Ã revedero!

Część 2: W kawiarni

Joanna: Cześć, Remik. Jak się masz?
Remigiusz: Dobrze, dziękuję. A ty?
Joanna: Bardzo dobrze. Przedstawię ci mojego przyjaciela. Ma na imię Ludwik i jest Włochem. Studiuje na uniwersytecie w Lyonie.
Remigiusz: Ja już nie studiuję. Pracuję w studiu filmowym. Mam przyjaciółkę Włoszkę, która też tu studiuje. Jej brat jest lekarzem. Oni mówią w trzech językach!
Ludwik: Skąd jesteś?
Remigiusz: Jestem Hiszpanem z Saragossy.
Ludwik: Gdzie mieszkasz?
Remigiusz: Mieszkam w Lyonie.
Ludwik: Jak długo?
Remigiusz: Trzy lata. Zawsze pijemy kawę w kawiarni niedaleko stąd. Zapraszam was. Do zobaczenia!
Ludwik: Dziękuję, ale nie piję kawy o tej godzinie. Do widzenia.
Joanna: Do zobaczenia!

Gramatyka:
* Zdania twierdzące
W zdaniu twierdzącym mamy szyk SVO (podmiot, orzeczenie, reszta)

María studia la filósofía in Masseila. -> Maria studiuje filozofię w Marsylii.

* Zdania pytające
W języku górnoburgundzkim istnieją trzy metody tworzenia pytań:
- intonacja: zachowany zostaje szyk zdania:
María studia la filósofía in Masseila? -> Maria studiuje filozofię w Marsylii?
- inwersja
Studia María la filósofía in Masseila? -> Czy Maria studiuje filozofię w Marsylii?
- zaimek pytający:
Chi? - kto?, Che? - co?, Dónde? - gdzie?, De dónde? - skąd?, Come? - jak?, Perque? - dlaczego?, Cuanto - kiedy? De cuanto? - jak długo?, Chel(-/a/i/e)? - jaki? który?, Cuand(o/a/i/e) - ile? ilu?
Com'ets? - Jak się masz?

* zdania przeczące
Zdania przeczące tworzymy przez dodanie partykuły non - 'nie' - przed orzeczenie.
Non studio. - Nie studiuję.

Zadania
1. Utwórz pytania przez inwersję i z zaimkiem pytającym oraz przeczenia do podanych zdań.
a) Remigio vivie in Lugõ.
b) Avo una amiga da Italia.
c) Cáfetería è piu cerca da universitat.