Conlanger

Kwadracik

W związku, że przorobiłem nieco montal, czyli mój język "prawie" międzynarodowy (tj. staram się nie ograniczać tą ideą za bardzo), postanowiłem go przedstawić w formie lekcji.

Lekcja pierwsza - Al Benon no Ay
Fonetyka, pisownia, nazwy własne i zwroty

Montal jest zapisywany niezmodyfikowanym alfabetem łacińskim. W nazwach rodzimych nie występują rzadnego rodzaju dwuznaki.

Jest pięć samogłosek: a e i o u [a E i o U], które odpowiadają polskim.

Spółgłoski to:

p b t d k g [p b t d k g]
s z x c j [s z ʃ tʃ ʒ]
m n q l r y w [m n ŋ l r j w]
f v h ' [f v h ?]

Z powyższych, x jest czytane jak "sz", c jak "cz", j jak "dż", w jak "ł", y jak "j". h i q odpowiadają angielskim "h" i "ng". n przed k g czyta się jak q. ' (apostrof) oznacza zwarcie krtaniowe, które występuje też pomiędzy samogłoskami między wyrazami (jeśli jeden kończy, a drugi zaczyna na samogłoskę).

Akcent w montalu pada zawsze na przedostatnią sylabę wyrazu i nie powoduje zmian w wymowie.

Nazwy własne w montalu są pisane wielką literą. Zawsze mają też rodzajnik określony - al. Podobnie jest z tytułami - rzeczowniki, zaimki i czasowniki są zawsze pisane wielką literą, a jeżeli tytuł stanowi rzeczownik, to też ma on rodzajnik określony. Dlatego też powyżej "lekcja" zapisana jest jako al Benon.

Nazwy własne wzięte z innych języków podlegają też "montalizacji", tj. muszą spełniać zasady ortografii montalu. Sylaby w montalu mogą kończyć się jedynie literami n m q r l s x f w y, nie może też być par spółgłosek szczelinowych bezdźwięcznych s x ze spółgłoskami szczelinowymi lub zwartymi dźwięcznymi. Parę innych par jest też zabronionych, np. rl sx. Rzeczowniki muszą kończyć się na litery dozwolone na końcu sylaby, lub literę i. Nie mogą się też kończyć parą spółgłosek.

Przykładowo, kilka imion w Montalu:

Jan > al Yan
Filip > al Filipi
Michał > al Mihal
Piotr > al Petri (lub Peter)
Maria > al Mari
Joanna > al Yani (lub Yo'ani)
Marta > al Marti

(zauważcie, że zwykle i nie występuje po literach czy kombinacjach, które mogą "legalnie" kończyć wyraz, ale jest to dopuszczalne w zapożyczeniach)

Podstawowe zwroty:

Cześć, witam, etc. - loki (jak bóg nordycki)
Dzień dobry - walay das (często w skrócie waldas)
Do widzenia - ku'il mawu
Nazywam się... - wa mane ... (np. wa mane al Filipi)
Tak - ay, yay, xi
Nie - ni, an, nan

No i na koniec parę ćwiczeń, których i tak nikt nie zrobi Wink

A. Nazwy w montalu są zwykle brane od formy oryginalnej. Domyślcie się, jakie to miasta / kraje / osoby:

1. al Varxaw
2. al Prahi
3. al Moskew
4. al Greyti Briten
5. al Barati
6. al Juq
7. al Zigmundi Froydi
8. al Karel Marksi

B. Przedstawcie się w montalu (montalizując też swoje imię).

Następna lekcja będzie jak będę miał czas i będzie mi się chciało ją robić Wink

(uzyskanie już samego pierwszego warunku jest nieco trudne, a obu naraz to już cud)

Vilén · Gość

Silmethúlë

Vilén · Gość

Silmethúlë

Kwadracik

Miło wiedzieć że ktoś się zastanowił nad tymi Chinami, hehe Wink

Okej. Here we go!

Lekcja druga - Al Benon no Do
Rzeczowniki, rodzajniki i liczba

W montalu występują rzeczowniki, co jest nieco oczywiste, występują także rodzajniki, co takie oczywiste już może nie jest. Rzeczowniki mogą być proste lub złożone, ale generalnie rozpoznaje się je po tym, że są zakończone na spółgłoski-sonoranty (tj. w y l r m n (q)), frykatywy bezdźwięczne poza h (tj. s x f) lub samogłoskę i.

Do powyższego należy dodać, że istnieje specyficzna, mała grupa rzeczowników zakończonych na u, które są substantywną formą czasowników (np. "bycie" od "być", "jedzenie" od "jeść", "zabijanie" od "zabijać"). Ale o nich kiedy indziej (albo wcale, jak znam siebie).

Żeby podać parę przykładów rzeczowników:

xalbi - pies
nal - osoba
ran - ręka
xar - ogień
sati - prawda
nalti - oko
paku - powiedzenie (o, macie coś zakończonego na u)

W montalu występuje rodzajnik określony i, połowicznie, rodzajnik nieokreślony. Połowicznie, bo w praktyce wygląda to tak, że rodzajnikiem nieokreślonym jest liczba. W przypadku pojedynczego obiektu, jest to ay - "jeden", w przypadku wielu, zwykle ya ("kilka", "więcej niż jeden"). Ya jest wykorzystywane dla oznaczenia koncepcji "liczby mnogiej".

Te liczebniki umieszczane są przed wyrazem w sposób analityczny, tak więc:

ay nalti - jedno oko
ya nal - osoby

Inne liczebniki to np. do ("dwa"), ti ("trzy"), can ("cztery"), ni ("zero", "nic")

can xalbi - cztery psy
ni ran - żadna ręka (pomijam, jak to brzmi...)

W przypadku rodzaju określonego, wykorzystuje się al. al zastępuje ay w przypadku jednego obiektu, a w pozostałych przypadkach dorzuca się go przed liczebnikiem i łączy z nim.

al xalbi - (ten) pies
alya nal - (te) osoby
alti nalti - (te) dwoje oczu

Zamiast formy alya dopuszczalna jest też forma la (czyli rodzajnik określony liczby mnogiej): la nal ("te osoby").

Można zauważyć, że rodzajnik określony stosuje się zawsze w liczbie pojedynczej (tj. al) na określenie wyrazów niepoliczalnych (tak więc al xar, al sati - w sensie "ognia" jako żywiołu i "prawdy" jako idei - ay sati może oznaczać np. konkretny fakt).

Rodzajnik określony stosuje się też przed nazwami własnymi w formie rzeczownikowej, jak można już było zauważyć. Tak więc al Pavel ("Paweł"), la Yunayti Steyti* ("Stany Zjednoczone").

* st generalnie dopuszczalne przy nazwach zapożyczonych i jako że występuje po drugim wyrazie, ale Seteyti byłoby bardziej poprawne i znatywizowane Wink

To tyle. Ćwiczenia, if you will:

A. Przetłumaczta z polskiego na montal:

1. (Te) cztery osoby
2. Żadna prawda
3. (To) powiedzenie

B. I vice versa:

1. do nalti
2. la xalbi
3. al paku